Een interview met solowandelaar Myra de Rooy
Toen ik een mailtje van Myra de Rooy in mijn inbox kreeg, had ik nog geen idee wie ze was. Na enig Googlen kwam ik er achter dat Myra een heel inspirerend, avontuurlijk leven leidt. Op haar 64e heeft ze al meer avonturen beleefd dan we in een dag zouden kunnen bespreken. Maar ze is er nog lang niet klaar mee. Na solo 3.000 kilometer door de Noorse wildernis getrokken te hebben, staan de volgende avonturen alweer op de planning. Ik ging met Myra in gesprek over haar avontuurlijke leven.
Myra de Rooy: wie ben je en waar word je blij van?
“Laten we met het laatste beginnen. Ik word heel blij van de bergen en hun bewoners, want die kan ik niet los zien van de bergen. Die liefde voor de bergen is mij met de paplepel ingegoten. Toen mijn moeder zwanger van mij was, beklom ze de op één na hoogste berg van Oostenrijk. We kampeerden altijd in het wild en wandelden in de bergen. Als klein meisje verzamelde ik al stenen en fossielen en ik droomde er op de lagere school al van om geoloog te worden. Ik ben later inderdaad geologie gaan studeren en ik heb drie jaar als geoloog lesgegeven op de TU Delft. Daarna heb ik een master milieukunde gedaan en bij milieuorganisaties en de VU gewerkt. De laatste vijftien jaar van mijn carrière werkte ik voor International Campaign for Tibet (een organisatie die zich inzet voor behoud van de Tibetaanse cultuur van compassie en wijsheid en voor mensenrechten, democratische vrijheden en zelfbeschikking voor het Tibetaanse volk, red.). Nu ben ik naast het reizen veel aan het schrijven en geef ik lezingen.”
Je bent 64 jaar oud, maar zit nog lang niet te roesten achter de geraniums. Hoe doe je dat?
“Je moet gewoon bezig blijven. Ik moet er natuurlijk wel wat voor doen om fit te blijven. Ik loop hard, zwem, wandel en klim veel. Ik heb ook een hele waslijst met dingen die ik nog wil doen. Als het niet lukt, is dat ook geen probleem, want ervan dromen is al heel leuk. Ik kwam in Noorwegen in de bergen tachtigers met slee en op ski’s tegen, dus leeftijd hoeft geen belemmering te zijn ”
Voelt het reizen op deze leeftijd anders dan vroeger?
“Ik merk dat ik lichamelijk nog behoorlijk goed kan meekomen. Mentaal neem ik door mijn klimervaring en reizen een stuk bagage mee. In een van de winteretappes tijdens mijn 3000 kilometer lange tocht door Noorwegen kwam ik twee jonge Noren tegen. Zij haasten zich op hun ski’s het gebied weer uit, omdat ze het te gevaarlijk vonden. De terreincondities waren slecht, veel verijsde sneeuw, en regelmatig waren er sneeuwstormen Ik dacht: ik kan omkeren, maar ik kan ook kijken hoe ver ik kom. Dan merk ik dat ik toch mijn klimervaring meeneem. Een jongere versie van mij was waarschijnlijk met de jongens mee het gebied uit gegaan.
In mijn leven heb ik heel veel moois meegemaakt waar ik op terug kan kijken, waaronder vele soloreizen naar Tibet en Ladakh. Ik wil nog niet dood, maar als er iets fout zou gaan, dan is het denk ik mijn tijd. Ik zou ook morgen onder een tram kunnen komen.”
Pangong Tso, vlak bij Tibetaanse grens
Je reist veel solo, waarom?
“Mijn man is overleden. Hij was mijn reismaatje, maar zelfs in die tijd ging ik soms alleen op avontuur. Ik ging wandelen en klimmen in de bergen. Solo reizen brengt mij heel veel. Ik leg makkelijker contact met de lokale bevolking, bijvoorbeeld. Als je met zijn tweeën reist, ben je al een soort eilandje samen. Als je alleen bent, moet je bruggen slaan naar mensen.
Als solo-reiziger ben je je ook veel bewuster van het landschap waarin je loopt. Je zintuigen worden scherper, je gaat beter horen, ruiken en zien. Wanneer ik na een lange tijd solo in de natuur weer in de bewoonde wereld kom, vind in de eerste auto enorm stinken. In Amsterdam, waar ik woon, ruik ik die auto’s niet zo. Je kunt door een landschap lopen – dan gaat het meer om het einddoel – of in een landschap lopen. In het laatste geval heb je veel meer contact met de natuur.
Ik heb tijdens mijn geologiestudie twee zomers veldwerk in Lapland gedaan. Soms zag ik tien dagen lang helemaal niemand. Daar leerde ik dat ik goed alleen kan zijn, maar dat ik ook mensen nodig heb. Dat was een goede leerschool en die lessen heb ik meegenomen in mijn verdere leven en op mijn latere reizen.”
Myra de Rooy in Noorwegen
Voel je je nooit onveilig als je alleen op reis bent?
“Ik voel me veiliger als ik in solo door de bergen loop, dan wanneer ik alleen ’s nachts door het Vondelpark zou lopen. Niemand verwacht mij op een afgelegen plek in de bergen. Toen ik alleen tijdens een trektocht in mijn bivakzak in Peru lag, hoorde ik vlakbij geluiden. Ik lag al klaar met een blik sardientjes in mijn hand als slagwapen, maar het bleek een ezel. In Ladakh kwam ik in een vervelende situatie terecht met een lokale bewoner die meer wilde dan een praatje, maar die kon ik van gedachten doen veranderen door op hem in te praten. Toch laat ik me daar niet door afschrikken, want er kan overal iets verkeerd gaan. Toen ik tijdens het klimmen 400 meter in een hellende ijswand naar beneden viel en mijn enkel brak, kwam ik in het ziekenhuis naast iemand te liggen die een gebroken enkel had doordat ze gestruikeld was op de stoep. Dat wil niet wegnemen dat je je goed voor moet bereiden en de juiste uitrusting mee moet nemen.”
Myra tijdens haar klim naar de top van de 7290 meter hoge oosttop van de Chamlang
Ga je vaker naar dezelfde plek terug?
“Ik reis niet om af te kunnen vinken waar ik allemaal geweest ben. Natuurlijk vind ik het leuk om nieuwe plekken te ontdekken, maar ik vind het ook heel waardevol om terug te keren naar plekken waar ik al eerder was. Zo kan ik vriendschappen opbouwen met de lokale bevolking. Ik heb bijvoorbeeld mijn ‘Ladakhi-familie’ waar ik graag kom. Ook schrijf ik verhalen over de mensen die ik ontmoet. Ieder mens heeft een verhaal. Het heeft veel meerwaarde voor mij om een gebied goed te leren kennen.
Ik heb ook gemerkt dat er veel verschillen zitten tussen de verschillende seizoenen op één plek. Mijn 3000 kilometer lange wandeling van Zuid- naar Noord-Noorwegen deelde ik op in zes stukken. Zo maakte ik de zomer en de winter mee.”
Even kort over je 3000 kilometer lange reis door Noorwegen: wat hield die in?
“Ik vertrok net voor mijn zestigste, want ik had geen zin in een feestje. Zo bracht ik mijn zestigste verjaardag ingesneeuwd in een hut door. Ik hing Tibetaanse gebedsvlaggetjes op als slingers. Ik begon hartje winter, in januari. Mijn plan was om verschillende berggebieden te doorkruisen. Voor een daarvan dacht ik tien dagen nodig te hebben, maar vanwege de zware weersomstandigheden deed ik er drie weken over en kwam ik niemand tegen. Ik sliep in Noorse berghutten of in mijn tent, tot het te gek werd met het weer en de ijscondities en ik het gebied voor de veiligheid toch maar verliet. In de bewoonde wereld ontmoette ik interessante mensen en zat ik met wildvreemden in een sauna. Je moet in zulke situaties je plan los durven laten, creatief zijn en leven in het moment.”
Wanneer is een trip voor jou geslaagd?
“Ik kwam een Duitser tegen die de 3000 kilometer lange wandeling al eens eerder gemaakt had. Hij wilde de hele tocht per se in één keer lopen en vond mij geen echte ‘thru hiker’ omdat ik de trail in zes stukken opknipte. Ik doe het op mijn manier. Ik legde hem uit dat ik denk dat we allemaal dezelfde rivier oversteken in het leven, maar daarvoor verschillende stapstenen gebruiken. Er is geen goede of slechte manier. Voor mij is een wandelavontuur of beklimming niet mislukt als ik niet zoals gepland (in één keer) het eindpunt haal. Het is een beetje een dooddoener, maar het gaat niet om het bereiken van de top, maar om de weg ernaartoe.
Ik schrijf in mijn boek ook dat er mensen zijn die aan zo’n lange wandeling beginnen omdat ze ergens voor wegvluchten, mensen die het als een race zien en mensen die zichzelf willen ontdekken. Volgens mij moet je voor een reis al goede maatjes met jezelf zijn en niet ergens snel vandaan of naartoe willen. Je moet het doen voor de tocht zelf, dan kun je er het meeste uit halen.”
Myra de Rooy en haar medeklimmers tijdens de eerste Nederlandse vrouwenexpeditie voor de Chamlang
Wat brengt deze avontuurlijke manier van reizen jou?
“Als ik in de bergen ben, voelt het als een soort thuiskomen. Reizen in de bergen geeft me rust en zelfvertrouwen. Ik voel me heel rijk als ik naast een rivier hurk en water direct uit de rivier kan drinken. Bovendien geniet ik enorm van de schoonheid van de natuur. Ik ben bijvoorbeeld gefascineerd door grote zwerfkeien of bijzondere stenen. Als geoloog weet ik dat het ‘gewoon stenen’ zijn, maar het voelt soms of er meer is. Net als de mensen in Tibet en de Sami al eeuwenlang heilige bergen en stenen hebben. Wat het precies is, dat weet ik niet, maar stenen voelen voor mij heel bijzonder.”
Leef je je droomleven?
“Vroeger wist ik al dat ik geen huisje, boompje, beestje wilde. Dat is zeker gelukt. Ik ben heel dankbaar dat ik in Nederland geboren ben. Ik heb kunnen studeren en reizen en ik heb prachtige dingen meegemaakt. Ik heb nog wel een verlanglijstje, maar ik heb nergens spijt van in mijn leven. Ik heb expeditie geklommen en ben daarmee gestopt toen mijn partner wilde dat ik koos tussen hem of de bergen omdat hij wist dat er veel vrienden van mij tijdens het klimmen om het leven zijn gekomen Dat was wel een grote beslissing die mijn leven beïnvloedde, maar ik heb er nooit spijt van gekregen.”
Myra de Rooy met lokale vrienden in Ladakh
Welke reizen zou je graag nog maken?
“Ik ben vaak in Ladakh geweest. Daar heb ik gelogeerd bij nomaden en hun leefstijl is aan het verdwijnen. Hun kinderen zitten op kostscholen en zijn te weinig thuis om de tradities te behouden. Natuurlijk spelen in dat gebied ook klimaatverandering en grensconflicten met China mee. Ik wil de verhalen van die nomaden vastleggen. Daarnaast wil ik via Spiti, door de Himalaya, naar Ladakh fietsen. Ik ben eigenlijk geen fietser, maar ik heb vorig jaar een goede toerfiets gekocht en ga samen met een vriendin daar fietsen.
Ook wil ik graag naar Mongolië. Ik ben daar voor mijn boek Dochters van de bergen kort geweest. Daar leeft een rendiervolk en daar ben ik sinds mijn bezoek aan de Sami heel nieuwsgierig naar. Oh en Patagonië is vast ook heel mooi. Het zijn altijd bergen.”
Wat zou je de lezers van dit interview willen adviseren?
“Begin met kleine stapjes en neem de tijd. Ga te voet of te fiets, zodat je meer ziet onderweg. Geniet ook van de dingen die niet gaan zoals gepland, want die avonturen leveren vaak achteraf de mooiste verhalen op.”
Meer weten over Myra de Rooy?
Myra schrijft prachtige boeken en verhalen over haar reizen en de mensen die ze daar ontmoet. Recent verscheen haar vijfde boek, In de Lengte, over haar 3000 kilometer lange tocht door Noorwegen. Meer over Myra vind je op haar website. Myra vertelde eerder in de Avontuurlijke Vrouwen Podcast over haar avontuur.
