Op actief soloavontuur in het Thüringerwoud

Op 5,5 uur treinen en 4,5 uur autorijden van Arnhem ligt een groen middelgebergte: het Thüringerwoud. Een waar paradijs voor wie graag (solo) op avontuur gaat in het bos, en geniet van uitzicht op heuvels zo ver je kan kijken. Van smalle wandelpaden door een kloof tot brede grindpaden over bloemrijke bergweiden: je hoeft niet lang te zoeken naar een mooie wandel- of fietsroute. Ik ging er in juni vier dagen solo op avontuur, met overdag wandel- en fietstochten en elke nacht een overnachting in een andere accommodatie. Op deze pagina vind je mijn reisverslag en praktische tips voor je eigen actieve soloavontuur in het Thüringerwoud.

→ sfeerimpressie/reisverslag overslaan en direct naar de praktische tips.

Niet zo solo door de Drachenschlucht

Babi’s DELI ligt op loopafstand van het station en is dé hippe plantaardige hotspot van Eisenach. Terwijl ik wacht tot mijn Dirty egg slut-broodje vers bereid wordt, spiek ik op het busrooster. Er gaat straks een bus naar Hohe Sonne, waar ik een wandeling door de Drachenschlucht kan maken. Waarom ook niet vandaag al op wandelavontuur?

Ik ben twee kilometer op weg in de kloof als een vrouw met hond me aanspreekt. Wijzend naar mijn telefoon op statief vraagt ze me of ik influencer ben. Het is de start van een gesprek over natuurbescherming, reizen, avontuurlijk leven en natuurlijk de Drakenkloof. We lopen samen verder de steeds smallere kloof in. Op het smalste punt pas ik met mijn schouders net tussen de tot 10 meter hoge rotswanden. Het is er koel en vochtig en de grijze rotsen zijn bedekt met groen. Hoger op de heuvel bewonder ik nog hogere rotswanden. Op deze sprookjesachtige plek kan ik me moeilijk voorstellen dat ik vanmorgen nog in Arnhem stond. Ik heb op deze eerste dag al zoveel moois gezien en een vriendin, Jasmin, gemaakt.

Op zoek naar (niet meer) vliegend hert

‘Ik ken een eikenbosje waar je goed vliegend hert kan spotten, zal ik ons daarheen rijden?’ Ja, ik wil deze grote keverachtige met enorme ‘geweien’ zo graag zien! Ik rijd met Jasmin mee door Eisenach en de heuvel naar het Burschenschaftsdenkmal op. ‘Dit heet de Panorama trail.’ Een passende naam voor het pad over de heuvel, dat uitzicht biedt op Eisenach en UNESCO Werelderfgoedkasteel de Wartburg hoog op een heuvel (leuk om te bezoeken!). ‘Zeg maar tegen je lezers dat het niet uitmaakt welke route ze hierboven volgen, het is allemaal mooi’.

‘Kijk, dit is een kop.’ Jasmin presenteert me een relatief klein kopje met uitstekend gewei. ‘Wat een grote,’ zeg ik enthousiast, maar volgens Jasmin is dit een kleintje. We zoeken verder en komen nog vele koppen en schildjes tegen, maar geen heel grote en geen levende. Gelukkig is de avondwandeling in dit gezelschap en met dit uitzicht in het avondlicht ook de moeite waard.

De mooiste wandelroute van Duitsland

Voor mijn tweede dag in het Thüringerwoud staat het wandelen van de mooiste wandelroute van Duitsland (2022) op de planning. Ik zit twee uur in de bus om er te komen en dat is een toeristische bezienswaardigheid op zich. Veel bos, scherpe bochten en dorpen met kenmerkende architectuur. Op eindpunt Bad Tabarz start de 11 kilometer lange Gipfel- und Aussichtstour. Ik kan mijn telefoon in mijn rugzak laten en wandelend de bordjes met ‘1’ volgen.

Na een eerste klim omhoog word ik beloond met uitzicht op het kuuroord en de glooiende groene heuvels er achter. Aan de andere kant van de heuvel zie ik beboste heuvels zo ver ik kan kijken. De route stijgt en daalt en loopt afwisselend door bos en over open stukken met steeds weer andere vergezichten. Op een uitkijkpunt ontmoet ik twee oudere wandelaars die zich opwerpen als mijn gidsen. ‘Die hoge daar, met die mast erop? Dat is de Inselsberg’.

Een stukje verder wordt ik verrast door drie enorme rode rotspartijen, waarvan een als een splinter op afstand van zijn buurrots ligt. Nog een stukje verder, op de Aschenbergstein, fotograferen mijn gidsen mij bij het metalen topkruis. Mijn hoofd is dieprood van de warmte en inspanning en de brede glimlach zegt alles. Deze wandelroute verdient het label ‘de mooiste wandelroute van Duitsland’.

→ Alle routes die ik op deze pagina noem zijn hoogtevreesvriendelijk en technisch niet moeilijk.

Taart, toren en trap langs waterval

Susann van Regionalverbund Thüringer Wald e.V. wacht me op aan het eind van de wandeltocht. ‘Dit is een van mijn favoriete plekken’, wijst ze naar Café Lesehalle. Het witte tuinhuis ligt aan de rand van een groen park met fontein. Binnen liggen zoveel lekkere baksels dat ik spontaan kortsluiting krijg. De lokale specialiteit met rum? Perentaart? Appeltaart? Aardbeientaart? Het wordt de laatste en ik ontdek ook een favoriet nieuw drankje: appel-mint-schorle.

Susann rijdt me via de toeristische route naar Bergsee Ebertswiese. Ik wil graag de uitkijktoren op de top van de Inselsberg bekijken. Deze gaat helaas de volgende ochtend pas weer open, maar ook vanaf het panoramaterras kan ik ver over de heuvels kijken.

Onze volgende stop is de Trusetaler Wasserfall. ‘Sommige mensen weten niet dat hij kunstmatig is,’ vertelt Susann. Dat zie je pas duidelijk als je de hoge trap langs de sluier van water omhoog neemt. Boven ligt een watersysteem dat aan de irrigatiekanalen in droge gebieden doet denken. Het water wordt naar een houten ‘goot’ geluid en tuimelt daar tientallen meters naar beneden. Kunstmatig of niet, het geluid van kletterend water blijft ontspannend.

Slapen aan bergmeer Ebertswiese

Bergmeren en berghutten vind je niet alleen in hooggebergten, maar ook hier in het Thüringerwoud. Tussen hoge rotswanden ligt een smaragdgroen meertje. Op de oevers genieten mensen van uitgebreide picknicks en twee mensen trekken baantjes in het aan hun gepuf te horen koude water. Een kort pad leidt naar Ferienpark Ebertswiese, een kampeerterrein met ook een paar bungalows en een ‘Finnhütte’ met twee slaapzalen. Ik ben de enige gast in de grote slaapzaal met zes bedden en een grote tafel in het midden. Ik lig vroeg in bed, met de ramen open te luisteren naar de vogels die in de bomen rond de hut kwetteren.

Over Duitslands oudste langeafstandswandelroute

De oudste en een van de populairste langeafstandswandelroutes van Duitsland doorkruist het Thüringerwoud. De Rennsteig is bijna 170 kilometer lang en leidt van Hörschel naar Blankenstein. Van de 8-daagse etappe-indeling wandel ik op mijn derde dag etappe 3. Rond zeven uur zet ik mijn eerste stappen op de iconische wandelroute. Ik steek de Ebertswiese, een van de meest biodiverse bergweiden van het Thüringerwoud over.

Ik volg de markeringen van de route. Op belangrijke splitsingen een bordje ‘Rennsteig’ en verder een op witte boomstammen geschilderde ‘R’. Deze etappe is te omschrijven als een 22,5 kilometer lange boswandeling met elke paar kilometer een houten schuilhut of een uitzichtpunt. Langs de route staan twee uitkijktorens. Boven kijk je uit op bebost heuvels en hazy blauwe silhouetten van heuvels aan de horizon. Ik picknick in de schaduw van de hutten en maak praatjes met mensen die de hele route lopen. In mijn hotelkamer in Oberhof besluit ik toch niet naar de spa te gaan, maar in mijn agenda te gaan schuiven. Kan ik ergens 8 dagen vrijmaken om de hele route te wandelen?

Tip: ben je afhankelijk van openbaar vervoer en kan je het startpunt van mijn wandeling lastig bereiken? Kort hem dan in en start vanaf de bushalte bij Restaurant Neue Ausspanne.

Mountainbiken op de Rennsteig

‘Heb je al eens eerder op een e-mountainbike gefietst?’ vraagt de fietsverhuurder in Oberhof me. Nee, ik heb überhaupt al heel lang niet op een fiets gezeten. Een korte uitleg later trap ik de stad uit en de heuvel op. Zooooeeeem, dat gaat makkelijk in de ‘Trail’ stand! Bij de bosrand staat een bordje. ‘Rennsteiggarten’ rechtsaf. Klinkt als een botanische tuin! Ik parkeer de fiets, koop voor 11 euro een toegangskaartje en laat de planten-nerd in mij los tussen 4000 soorten alpiene planten van de hele wereld. Hoewel de tuin op ‘maar’ 830 meter hoogte ligt, is het klimaat er net als op 2000 meter hoogte in de Alpen. Zelfs in juli is de gemiddelde temperatuur hier rond de 12 graden en er ligt 150 dagen per jaar sneeuw. De perfecte pauzeplek op een warme dag dus ook.

Mountainbiken

Op de mountainbike trap ik het koele bos in. Ik volg de wandelmarkeringen van de Rennsteig, omdat ik zag dat de fietsvariant vrij veel over de weg loopt. Ik ben blij dat ik al eerder gemountainbiked heb, want sommige stukken met uitstekende boomwortels en rotspunten en uitgesleten geultjes zijn wat technisch. Dankzij de elektrische hulp houd ik genoeg vaart en kom ik al snel in zo’n verslavende flow.

Deze etappe van de Rennsteig ligt over de Großen Beerberg. Met een hoogte van 982,9 meter is dit de hoogste top in het Thüringer Woud en Thüringen. Op de top staat een houten uitkijktoren met weids uitzicht. ‘Wauw’, zucht een van de twee Duitse wandelaars die voor mij de trap op lopen. My thoughts exactly, Freund. Ik neem zulke lange pauzes om van het uitzicht te genieten, dat ik continu ingehaald word door dezelfde koppels wandelaars. We maken steeds een kort praatje. We maken steeds een kort praatje. Het gemak waarmee dat gaat vind ik een van de grootste voordelen van solo op avontuur gaan.

Met de boswachter op zoek naar herten

Na het inleveren van de fiets en een kort dutje wandel ik een half uur door het bos naar de verzamelplaats voor de wildexcursie. Daar ontmoet ik gids Mario van Förderverein Biosphärenreservat Vessertal-Thüringer Wald, de lokale natuurvriendenvereniging. Samen met een jonge jongen en zijn opa volg ik de Duitse gids een rustgebied voor wild in. Aan een open veld staat een houten uitkijktoren, waar we de komende 2 uur blijven zitten.

‘Daar liggen drie edelherten,’ wijst de jongen binnen twee minuten na aankomst enthousiast. De gids loopt het veld op met voer, dat hij verspreidt over boomstronken. Hij is nog niet terug in de toren of de eerste herten komen al uit de bosjes. Twee hebben kalfjes mee. ‘Die zijn 3-4 weken oud’ weet Mario te vertellen. ‘Als je naar de uiers kijkt van de volwassenen, dan zie je dat er nog minstens twee kleintjes ergens in het bos moeten liggen.’ Terwijl hij ons alles vertelt over dit Rotwild, scharrelen de dames van stronk naar stronk. Raven slaken hun spookachtige kreten over de vlakte en de laagstaande zon geeft de dennentakken een gouden randje. ‘Dit is de ultieme ontspanning,’ glundert de opa. Ik houd dat ontspannen gevoel vast als ik bij het laatste gouden licht door het bos terug naar mijn hotel wandel.

Tweedaagse wandeling met overnachting in een berghut

Na vier dagen soloavontuur in het Thüringerwoud heb ik er nog niet genoeg van. Ik besluit nog vier dagen in een vakantiehuisje te blijven en mijn avontuur af te sluiten met een 2-daagse wandeling met overnachting in een berghut. Ook absoluut een aanrader, dus zie ook mijn artikel Gipfelwanderweg Suhl: 2-dagen wandelen in het Thüringerwoud.

Zelf op actief soloavontuur in het Thüringerwoud

Ik heb in het verslag hierboven al enkele tips verwerkt. Voor jouw overzicht heb ik de belangrijkste plekken en adviezen hieronder op een rijtje gezet.

Zo kom je er

Ik reisde met de trein van Arnhem naar Eisenach, in het noorden van het Thüringerwoud. De treinrit van Arnhem naar Duisburg duurt anderhalf uur. Duisburg heeft een directe verbinding met Eisenach, de noordelijke toegangspoort van het Thüringerwoud. Die reis duurt ongeveer vier uur. Zo vertrok ik om 7:45 uur en was ik om 14:00 uur al in Eisenach en kon ik ‘s middags nog een wandeling maken.

Je boekt deze reis via NS Internationaal of de app van de Deutsche Bahn. Die laatste is onderweg ook het meest accuraat qua route-updates.

Lokaal vervoer

Voor mijn rondreis door het Thüringerwoud maakte ik ook gebruik van het openbaar vervoer. Dat gaat niet zo makkelijk als in Nederland, maar is met een goede planning wel te doen. Je kan deze routeplanner of Google Maps gebruiken. Je hoeft deze bustickets niet vooraf te boeken. In elk van de bussen waarmee ik reisde was het mogelijk om te pinnen.

Ik ben helemaal voor duurzaam transport, maar het is hier soms uitdagend om (snelle) busverbindingen te vinden. Wil je het jezelf makkelijk maken, dan zou ik met de auto komen of lokaal een auto huren. Je kan daar waar het openbaar vervoer niet voldoende rijdt natuurlijk ook een taxi nemen, maar dan ben je als soloreiziger vaak duur uit.

Hier overnachtte en dineerde ik

Ik logeerde in hotels, waarbij ik waar mogelijk voor de (goedkoopste) eenpersoonskamer koos. Ik raad elk van deze accommodaties 100% aan:

• Eisenach: Hotel am Bachhaus, in het centrum en inclusief ontbijtbuffet. Dinertip: broodje van babi’s DELI of aardappelgerecht bij Kartoffelhaus Eisenach.
• Aan Bergsee Ebertswiese (Floh): Ferienpark Ebertswiese, soort berghut deluxe met gedeelde slaapzaal of neem je kampeermiddel mee. Geen horeca in de buurt, maar de eigenaar kan diner en ontbijt voor je maken (vooraf aanvragen).
• Oberhof: Villa Silva, onderdeel van Konsumhotel Berghotel Oberhof. Inclusief toegang tot de spa en een heel uitgebreid ontbijtbuffet. Dinertip: Restaurant Cortina, met Italiaanse Alpenkeuken. Of je haalt boodschappen in de supermarkt en picknickt bij de grote vijver.
• Schmiedefeld am Rennsteig: Hotel Gastinger. Heel stijlvol ingericht in prachtig uitzicht op de heuvels. Je ziet op de kaart dat het aan de weg ligt, maar het is er heel rustig omdat het gebouw lager ligt. Inclusief ontbijt en je kan er ook dineren. Alternatief: Waldhotel Rennsteighöhe Frauenwald, waar de hertenexcursie ook begint. Als je gedurende je avontuur elke nacht op dezelfde plek wilt verblijven, dan zou ik voor deze kiezen.

Nabij elk van de accommodaties, behalve bij Ferienpark Ebertswiese, ligt een supermarkt. Vind je het oncomfortabel om alleen te dineren? Dan kan je daar ingrediënten voor een picknick kopen.

Activiteiten boeken

Er zijn meerdere e-bike verhuurders in Oberhof. Ik raad je aan om een circulaire route te fietsen, zeker als je met de auto bent. De eigenaresse van GERMINA Sportwelt GmbH kan de fiets op aanvraag ophalen aan het einde van de etappe. Je krijgt een bandenreparatieset en slot bij de fiets en kan er een helm en telefoonhouder bij huren. Ben je met de auto? Dan kan je een mooie circulaire fietsroute uitzetten vanuit Oberhof.

De hertenexcursie kan je via deze website telefonisch boeken. De gids spreekt Duits. Zoals ik al schreef: Duits is niet mijn beste taal, maar ik kon het meeste verstaan. En anders is er Google Translate en voor het herten kijken zelf heb je natuurlijk geen taal nodig. Voor de dierenliefhebbers onder ons: houd er rekening mee dat het hier onderdeel van de cultuur is om te jagen en dat de jacht uitgebreid ter sprake komt als je - zoals tijdens mijn excursie - meerdere jagers bij elkaar zet.

Mijn Komootcollectie

Ik heb mijn wandel- en fietsroutes verzameld in een Komootcollectie.

Meer routes

Op Thueringer-Wald.com vind je alle handige informatie voor je bezoek aan de regio. Onder het kopje ‘Actief’ vind je wandel- en fietsroutes. Je kan ook de gratis app downloaden en daarin routes zoeken. Daarin kan je ook gebruikmaken van offline kaarten.

Handig om te weten

• Vrijwel overal kan je pinnen, maar neem voor de zekerheid wat contant geld mee.
• Je hebt vrijwel overal telefoonbereik (handig in geval van nood)
• Honden zijn welkom op de wandelroutes die ik noem, maar controleer zelf even hoe het zit met accommodaties en eventueel gebruik van openbaar vervoer.
• Je hoeft in dit gebied niet bang te zijn voor moederzwijnen of wolven. Zelfs de gids van de hertenexcursie, die dat werk al 21 jaar meerdere keren per week doet, heeft die dieren zelden gezien (en in die gevallen sloegen de dieren direct op de vlucht).
• Probeer overal Duits te praten. Mijn Duits is slecht, maar mensen hier zijn heel geduldig en doen hard hun best je te begrijpen.
• Bij geselecteerde accommodaties krijg je de Thüringer Wald Card of het Rennsteig Ticket waarmee je kortingen krijgt en binnen een bepaald gebied gratis met het openbaar vervoer reist.

Dit soloavontuur werd mede mogelijk gemaakt door Regionalverbund Thüringer Wald.