Fiets meenemen in de Franse trein? Zo zit dat

Uitzoeken hoe het werkt om met de fiets in de trein naar en binnen Frankrijk te reizen heeft me nieuwe grijze haren opgeleverd. Waar je in Nederland een fietskaartje koopt en buiten de spits je fiets in elke trein mee mag nemen, zit het in Frankrijk anders. Voor de locals heel logisch, voor mij als buitenstaander echt niet. Het is me uiteindelijk gelukt om naar Frankrijk te komen en daar tussen bikepackingroutes door ook lokaal met de trein te reizen. Ik probeer op deze pagina een zo eenvoudig maar compleet mogelijke uitleg te geven van hoe het werkt.

Omdat ik een fiets demonteren teveel gedoe vind en dat toch niet ga doen als er ook de optie is een fiets gemonteerd mee te nemen, heb ik me niet verder verdiept in het meenemen van gedemonteerde fietsen in een doos of tas. Daar lees je op deze pagina dan ook weinig over terug, maar via de links die ik deel kan je wel meer informatie vinden.

Kan je met de fiets in de trein naar Frankrijk?

Ja, je fiets kan mee in de trein naar Frankrijk. Hoewel ik wel voor je hoop dat je niet over Parijs hoeft, want in de Eurostar naar Parijs kan je fiets niet (gemonteerd) mee. In de Eurostar moet je fiets gedemonteerd en ingepakt zijn en afmetingen van maximaal 135x85x30 centimeter hebben. A pain! Ook in internationale TGV-treinen mag geen gemonteerde fiets mee.

En ook voor gedemonteerde fietsen die binnen de formaatbeperkingen vallen is er niet altijd plek. Ik probeerde met mijn fiets naar Zuid-Frankrijk te komen en had twee opties:

• via Breda met 4/5 regiotreinen tot net onder Parijs reizen en daar overstappen op de snellere treinen die verder rijden.
• via Düsseldorf en Luxemburg naar Nancy reizen en daar een directe trein naar Nice nemen.

Wat voor jou de meest logische route is, hangt natuurlijk af van waar je heen wilt.

Zo plan je je reis

Helaas heeft de routeplanner van NS-International, die ik gebruik voor het plannen van treinreizen voor wandelvakanties, geen filter voor 'fiets mee'. Dat betekent dat je geen goed advies krijgt als je voorbij Parijs wilt, en dat je online ook geen ticket kan boeken. Het is handiger om deze website (ziet er shady uit, maar is van NS International Intern en doet niets geks) te gebruiken. De Deutsche Bahn-app en SNCF-app (daarover later meer) geven je wel de optie om 'fiets mee' aan te vinken en via de planner een fietsplek te reserveren. Dat laatste is vaak verplicht en kan via NS-International alleen als je belt. Ik plan mijn reizen vanuit Nederland dus met de Duitse en Franse variant van de NS Internat-app.

Let op: een fietsticket kan in veel gevallen niet na het afronden van je boeking nog toegevoegd worden. Als je je fiets vergeten bent toe te voegen, moet je in veel gevallen je eigen ticket annuleren en dezelfde reis opnieuw boeken, nu met toegevoegde fiets.

Tip: bereid je voor op een hoop gepuzzel en hoofdpijnen en 'waarom wordt duurzaam reizen ons zo moeilijk gemaakt'-frustratie. Ik heb er een hele dag over gedaan om mijn rit te plannen. Je kan - als je niet zoals ik buiten het seizoen reist - de fietsbus naar het zuiden pakken. Als je bedenkt dat ik drie dagen over mijn treinreis van Groningen naar Nice deed, is zo'n busreis naast makkelijker te plannen en soms goedkoper ook nog eens sneller.

Mag je fiets mee in de Franse trein?

Ja, je fiets mag mee in de meeste Franse treinen. De regels verschillen per soort trein: snelle trein of stoptrein, langeafstandstrein of regionale trein, etc. Die regels staan hier in het Frans uitgelegd. De makkelijkste manier is om te reizen met een niet-gedemonteerde fiets en dat kan gelukkig in de meeste treinen.

Voor een rit met de TGV InOui- en Intercités-treinen moet je bij je boeking een fietsplek reserveren en betalen. Je kan deze niet later los toevoegen. Je krijgt automatisch een gereserveerde zitplek nabij je fiets toegewezen. Een gedemonteerde fiets die binnen de gestelde maximale afmetingen valt, mag altijd mee in de bagageruimte.

Fietsen die niet mee mogen

Ligfietsen, driewielers, tandems, bakfietsen en fiets-aanhangers mogen in de meeste treinen niet mee. Dat geldt sowieso voor de TGV InOui en de Intercités.

Hoe plan en boek je je treinreizen binnen Frankrijk?

De SNCF Connect-app is heel gebruiksvriendelijk en dekt alle treintrajecten binnen Frankrijk. Je kan binnen de app voor de Nederlandse taal kiezen, zodat plannen nog makkelijker wordt. Open de app en typ je bestemming in de witte balk. In het volgende scherm kies je je vertrekpunt. In het scherm dat daar op volgt, kies je de datum en tijd waarop je wilt reizen. Hier kan je ook filteren op 'directe reis' en een tussenstop toevoegen.

Dit is ook het scherm waarin je je fiets toevoegt. Onder 'wie reist er' klik je op 'toevoegen' -> 'een fiets toevoegen' -> 'een plaats voor de fiets reserveren'.

Je kan in de SNCF Connect-app ook direct je treinkaartjes bestellen en betalen. Je kaartjes zijn dan e-tickets.

'Kan geen trajecten vinden'

De app heeft een irritante error: als je aangeeft dat je je fiets mee wilt nemen en de TER-trein is je logische reisoptie, dan geeft de app je de melding dat er geen treinreizen beschikbaar zijn. Dat komt omdat je voor die treinreis geen fietsplek of -kaartje hoeft te reserveren. Krijg je deze melding, verwijder je fiets dan uit de passagierslijst en probeer het nog eens. Bevat het reisadvies een TER-trein? Dan kan je dat traject voor jezelf boeken en je fiets (op de meeste plekken, zie kopje hieronder) gratis meenemen zonder kaartje of reservering.

Komt een rit voor andere soorten treinen alleen naar boven als je zonder fiets zoekt? Dan is er op die rit waarschijnlijk geen fietsruimte meer beschikbaar en moet je een andere reisdatum of een ander traject kiezen.

Wat kost het om een fiets mee te nemen in de Franse trein?

De kosten verschillen per type trein. Op het moment van schrijven zit het zo:

• InOui en OuiGo: 10 euro per fiets
• Intercités: vanaf 5 euro per fiets
• TER: meestal gratis (lokale/regionale treinen)

Je koopt voor de inOui, OuiGo en de Intercités een fietskaartje. Voor de TER is dat meestal niet nodig. Om het onoverzichtelijk te maken, heeft elke regio zijn eigen regels voor de TER. Die kan je hier lezen. Je ziet daar dat je in sommige regio's in sommige periodes wél een treinkaartje moet kopen en daar ook voor moet betalen. In populaire treinen geldt in sommige gebieden dat je alleen buiten de spits je fiets mee mag nemen. Het wordt allemaal duidelijk via die link.

Hier moet je je fiets neerzetten

De meeste treinen hebben een symbool van een fiets op de deuren staan die het dichtst bij de fietsenplekken zitten. Bij de ene trein is dit opvallender dan bij de ander. Ik heb bij Marseille in treinen gezeten die nergens een symbool op de deuren hadden staan. Volgens de conducteur moest ik gewoon ergens instappen en een plekje voor de fiets zoeken.

Ik heb twee soorten fietsenstallingen aan boord meegemaakt. De een lijkt op die in Nederland, waarbij je klapstoeltjes inklapt en je fiets tegen de wand zet. Als er meer dan één fiets is, staan ze tegen elkaar. Het andere systeem is een hangsysteem, met haken aan het plafond die tussen de spaken van je voorwiel moeten en een gleuf voor je achterwiel. Er staat op de fietsenplekken vaak een illustratie van wat de bedoeling is.

Goed om te weten

• Je moet je fietstassen van je fiets afhalen als je hem meeneemt in de trein. Voor langeafstandstreinen moet al je bagage gelabeld zijn, al wordt dat niet streng gecontroleerd.
• De instappen van de langeafstandstreinen zijn vaak heel hoog. Ik krijg mijn bepakte fiets daar niet alleen omhoog en naar binnen, dus zorg dat je op tijd klaarstaat om in te checken.
• Niet alle stations hebben een lift. Waar geen lift is, moet je soms met je fiets de trappen af en op via een ondergrondse passage. Kan je dat niet? Zoek dan vooraf uit welk station in de buurt wel een lift heeft, of vraag hulp van een medereiziger.
• De Franse mensen bij wie ik in de trein zat, hadden niet veel respect voor mijn fiets. Klapstoeltje over de derailleur uitklappen en deze daarbij verbuigen. Of een elektrische step tegen mijn fiets laten vallen. Probeer waar mogelijk de fiets zo neer te zetten dat de derailleur niet makkelijk te raken is. Zit er een klapstoeltje pal naast je derailleur (in de hangende fietsplekken vaak het geval) en is het druk in de trein? Blijf dan zelf op die plek naast je fiets staan om hem te beschermen.
• Plan voldoende vertragingstijd in als je een treinreis van 6+ uur met een of meer overstappen hebt. Anders loopt de stress heel hoog op als je eerste trein vertraging heeft en begin je je reis niet goed. Ik reisde eerst naar Düsseldorf, fietste daar langs de highlights en sliep in een hotel (leuk uitje!). Daarna reisde ik naar Nancy, waar ik ook een avond toerist speelde. En de volgende dag nam ik de 10 uur durende directe trein naar Nice. Zo was mijn heenreis heel relaxed en een avontuur op zich.

--> Deze tips zijn voor het laatste geüpdatet in januari 2025. Het kan zijn dat er sinds die tijd dingen veranderd zijn, dus klik ook vooral door op de links om de meest actuele regelgeving te lezen.