Het Krijtlandpad: 92,5 kilometer wandelen in Limburg
Glooiende heuvels, vakwerkhuizen en holle wegen. Een heerlijk buitenlandgevoel relatief dichtbij huis. Het Krijtlandpad in Zuid-Limburg is één van mijn favoriete meerdaagse wandelroutes in Nederland. Een fantastische keuze voor je eerste trektocht en een goede generale repetitie voor grote(re) avonturen in het buitenland. In dit artikel deel ik mijn ervaringen en vele praktische tips.
Het Krijtlandpad: bijna 93 km door Zuid-Limburg
Het Krijtlandpad vormt een 92,5 kilometer lange ronde door het zuidelijkste deel van Nederland. Geen gedoe met na je wandeltocht met het openbaar vervoer naar je startpunt terug reizen, want daar kom je als je de markeringen volgt gewoon weer uit. Het Krijtlandpad is een Streekpad, wat betekent dat hij gemarkeerd is met geelrode markering. Die markering is netjes onderhouden en niet moeilijk te vinden, al raad ik je aan om voor de zekerheid altijd de wandelgids of een (digitale) kaart me te nemen.
De route inkorten
Is 93 kilometer wandelen je wat te gek? Je kan de route dankzij de afsnijroute tussen Slenaken en Gulpen makkelijk inkorten. Je kan het oostelijke deel van de route dan in 2-3 dagen lopen. Iets meer tijd? Wandel het westelijke deel in 3 tot 4 dagen. Er rijden bussen tussen verschillende dorpen langs de route, dus je kan eigenlijk elke willekeurige combinatie van etappes kiezen voor een korter avontuur. Ik vond het stuk tussen Amby en Eijsden het minst indrukwekkend, dus als je een stuk weg moet laten dan zou dat mijn keuze zijn.
Begin- en eindpunt
Het Krijtlandpad is circulair, wat betekent dat je overal langs de route kan beginnen. Reis je met het openbaar vervoer, dan is starten bij het station van Maastricht waarschijnlijk het handigst. Kom je met de auto, dan zou ik even researchen waar je je auto zo goedkoop en veilig mogelijk voor langere tijd kan parkeren. Ik begon mijn wandeling om die reden in Vijlen op deze gratis parkeerplaats bij een sportveldje.
Etappes voor het Krijtlandpad
Je mag natuurlijk helemaal zelf bepalen in welke etappes je het Krijtlandpad indeelt. Omdat wildkamperen in Nederland verboden is, zit je wel aan eindpunten met hotels, bed en breakfasts of campings gebonden. Gewoon maar lopen en kijken waar je uit komt, is - zeker in de zomermaanden - niet heel praktisch.
De meeste mensen doen vijf tot zes dagen over het Krijtlandpad. Ik liep de route in 4,5 dagen terwijl ik al een hele tijd niet in de heuvels gelopen had. Dat vond ik wel wat pittig, hoewel ik de route met mijn huidige conditie in drie tot vier dagen zou (kunnen) lopen.
Een voorbeeldindeling voor vijf dagen wandelen:
- Maastricht --> Moerslag: 19,6 km
- Moerslag --> Epen: 18,8 km
- Epen --> Vijlen: 20,7 km
- Vijlen --> Valkenburg: 20,8 km
- Valkenburg --> Maastricht: 22,5 km
Langs deze etappes liggen meer dorpen met accommodaties, dus je kan ook een route met kortere etappes uitstippelen. Ik zou daarvoor de meerdaagse routeplanner in Komoot gebruiken.
Het GPX-bestand van het Krijtlandpad
Download hier het GPX-bestand van de route. Je kan de route via deze link opslaan vanuit mijn Komootprofiel.
Kamperen langs de route
Kampeerplekken vinden is op het zuidelijkste deel van de route niet moeilijk. Vrijwel elk boerenbedrijf heeft hier een kampeerterrein. In dit PDF-bestand staat een overzicht van welke campings waar liggen. Controleer wel even of ze nog bestaan, want dit bestand is minder actueel dan dit blog. In het hoogseizoen staan de campings sneller vol en is het handig om vooraf een plekje te reserveren. Ik had het idee dat ik met mijn kleine trekkerstentje overal nog wel last-minute terecht kwam, maar de meeste campingeigenaren waren behoorlijk streng in het maximale aantal gasten op hun terrein (ook al waren er nog mooie grasplekjes ;) ).
Tip: neem contant geld mee voor het geval je ook net een boerencamping zonder pinautomaat treft. Reken op 20-25 euro per nacht voor twee personen.
Andere accommodaties langs de route
Slaap je liever niet in een tent? Geen zorgen, je kan heel prima van hotel naar hotel of van bed en breakfast naar bed en breakfast lopen. Een paar voorbeeldaccommodaties langs de route:
- Maastricht: Alex Maastricht of het goedkopere Green Elephant Hostel
- Eijsden: Hotel Restaurant Hestia
- Noorbeek: Walnut Lodge Bed & Breakfast
- Slenaken: Hotel & Appartement de Zevende Heerlijkheid
- Epen (stukje van route af): Hotel - Restaurant De 4 Jaargetijden
- Vaals: Hotel Vallis
- Vijlen: Auberge A gen Kirk B&B
- Gulpen: studio Feel at Home
- Valkenburg: Hotel Janssen of Hotel Botterweck
Tip: boek je accommodaties op tijd om ook nog voor goedkopere opties te kunnen kiezen. Speur ook AirBnB en Booking.com af. Kan je in een dorp geen (betaalbare) accommodatie vinden? Kijk of je met het openbaar vervoer een buurdorp of Maastricht kan bereiken.
Er is voldoende horeca aanwezig in de toeristische dorpen die je passeert. Met name in Maastricht, Vaals en Valkenburg heb je veel keuze. Veel dorpjes hebben een (kleine) supermarkt waar je inkopen kunt doen. Ik vond Café het Hijgend Hert een echte uitblinker in wandelaar-gastvrijheid.
--> zie voor meer routetips en accommodaties en horeca langs de route ook de officiële routegids!
Mijn ervaringen op het Krijtlandpad
Ik wandelde het Krijtlandpad in een zonnige zomerweek. Ik startte in Vijlen, omdat een goede vriendin van mij pas twee dagen later in Maastricht kon zijn. Ik liep ik de eerste twee dagen alleen en de laatste drie dagen samen met haar. Ik had vooraf geen overnachting geboekt, omdat ik wat meer avontuur aan mijn trip toe wilde voegen. Ik had mijn tent mee en wilde onderweg bij locals in de tuin logeren.
Dag 1: van Vijlen naar Scheulder
Ik parkeer mijn auto halverwege de middag in Vijlen. Snel stop ik de laatste dingen in mijn tas, onvoorbereid als ik ben na een drukke werkweek. En hop, op pad! Ik moet even zoeken naar de juiste route, omdat het Krijtlandpad in twee richtingen gemarkeerd is en ik hem tegen de klok in moet lopen om op tijd in Maastricht te zijn. Tien minuten later loop ik langs het eerst vakwerkhuis en kijk ik over de glooiende heuvels naar het kerktorentje van Vijlen op de heuvel.
Het Krijtlandpad slingert afwisselend over brede en smalle paden heuvelop en heuvelaf. Op een heuvel kom ik twee mensen in nette kleding tegen, die me de standaard vragen stellen: ‘waar ga je heen?’ ‘hoe zwaar is je tas?’ en ‘waar ga je slapen?’. Op die laatste vraag antwoord ik dat ik bij mensen aan ga bellen voor een logeerplek in de tuin. Ze kijken me verbaasd aan en zeggen dan dat dat wel goed komt met de Limburgse gastvrijheid. Verderop ben ik weer alleen met de fluitende vogels en de metalen en houten kruizen langs de route. Ik loop over een heuvelrug met aan weerszijen pas gemaaid graan waar duiven de laatste zaadjes pikken.
Via het klooster van Wittem (‘pleisterplaats voor de ziel’) loop ik door meer natuur naar een groot Mariabeeld bovenop een heuvel. Totaal bezweet kijk ik uit op Gulpen. Zo snel als ik in de bebouwing stond, sta ik ook weer in de natuur. Via een steile afdaling door het bos kom ik aan in het Gerendal. Hier groeit hoog gras waar Limousin koeien in grazen. In deze kalkgraslanden leven bijzonder flora en fauna, en in mei en juni kleurt de orchideeëntuin paarsroze.
Onder een hemel die eruit ziet alsof er elk moment gerommel kan klinken, bel ik aan bij een boerderij. Niemand doet open, dus ik loop richting de schuur. Daar tref ik een vrouw die voor Friesland Campina werkt en die de boer even voor me zal zoeken. Bespetterd met poep komt de man naar buiten en ik vraag hem met mijn liefste gezicht of ik in zijn tuin mag slapen. Hij kijkt aarzelend en mompelt iets over problemen met de handhaving. Ik blijf stil afwachten en opeens loopt hij weg. Blijkbaar was het de bedoeling dat ik hem zou volgen, want hij opent een hek naar een geitenlandje en zegt dat ik mijn tent zo goed mogelijk uit het zicht moet zetten. Ik slaap die nacht heel kort vanwege het lawaai en een melkwagen die midden in de nacht op een metertje van mijn hoofd stationair gaat staan draaien, maar ik ben blij dat ik in bed lig.
Dag 2: van Scheulder naar Maastricht
De boer is om 5.45 uur weer actief en omdat ik in dat lawaai toch niet kan slapen, loop ik om 6 uur alweer met over de landwegen. Eten en plassen doe ik pas een paar kilometer verderop, uit het zicht van meneer de boer. Er hangen nog steeds donkere luchten, en pas in de middag zal het opklaren. Het is benauwd en zwetend loop ik een heel donker bos in. In mijn hoofd speelt het sprookje van Roodkapje zich af, ik verwacht elk moment een griezel uit de bosjes. Ik ben dan ook blij wanneer ik na een lange klim heuvelop Valkenburg onder me zie liggen. Het is nog vroeg en de enige mensen op deze normaal zo drukke straten zijn vrachtwagenchauffeurs die de horeca nieuwe voorraad brengen.
Aan de andere kant van Valkenburg passeer ik prehistorische vuursteenmijnen en Romeinse catacomben. Later op de dag zal ik nog veel meer van deze typisch krijtland-vondsten tegenkomen. Langs de rivier de Geul zie ik metershoge kalksteenwanden en wat volgens het infobord ingangen zijn naar ondergrondse gangen. Ik voel me intens jong tegenover deze muren van 80-65 miljoen jaar oude, superkleine skeletten van planten en dieren.
Na het beklimmen van een metalen trap in een bos kijk ik uit over een voormalige groeve. Nu grazen hier geiten om het terrein geschikt te houden voor unieke flora en fauna. Twee mannen zijn hier bezig het hekwerk te verstevigen. Ik vraag waarom dat nodig is. Ze vertellen dat de zwijnen ook graag in de groeve eten en daarvoor het hek kapot maken. Vervolgens ontsnappen de geiten, die dan weer uit het bos geplukt moeten worden.
De laatste kilometers loop ik in de brandende zon tussen gemaaide graanvelden naar Amby en Maastricht. Ik drink een Radler met een collega die in Maastricht woont en loop dan naar mijn logeeradres voor die nacht. Ik kwam via Facebook in contact met deze lieve mensen. Bij aankomst staat er zelfs al eten voor me op tafel, uit de eigen moestuin. Ik heb fascinerende gesprekken met deze unieke mensen en stort een paar uur later tevreden op een matras in hun rommel-/logeerkamer.
Dag 3: van Maastricht naar Moerslag
Na een nacht heerlijk slapen, wandel ik rond lunchtijd naar station Maastricht om mijn goede vriendin op te halen. Samen lopen we Maastricht uit naar een natuurgebied langs de Maas. Hier staan Konikpaarden te dutten en dobberen ganzen op het water. Door de bomen zien we de Sint Pietersberg aan de andere kant van het water liggen.
Voorbij het gezellige dorpje Eijsden aan de Maas, lopen we over een ezelspad tussen weilanden met appel- en perenbomen. De peren die op het pad liggen, zijn helaas keihard en niet eetbaar. We rusten uit in de schaduw van een fruitboom, voordat we de laatste kilometers naar het dorp Moerslag lopen.
We waren van plan hier bij een boer aan te bellen voor een slaapplek, maar alle boeren blijken een camping te hebben. Dat wordt dus toch een campingovernachting voor ons, helaas. Bij de eerste camping (Kersengaard) worden we bijzonder ongastvrij onthaald en vervolgens weggestuurd omdat we niet contant kunnen betalen. We zijn helemaal kapot en het is al laat op de avond, dus we proberen een alternatief te verzinnen (bankoverboeking, o.i.d.), maar de eigenaresse haalt haar schouders op en zegt ‘had je maar moeten bellen, dan had ik gezegd dat je contant moest betalen’. Oke, wij slepen onze vermoeide benen wel naar een buurman. Die avond staan we op een klein veldje in een hoekje tussen de caravans, waarvoor we meer moeten betalen dan onze buren met een grote caravan en stroomgebruik moeten betalen. De Limburgse gastvrijheid was vanavond ver te zoeken.
Dag 4: van Moerslag naar nabij Eperheide
’s Morgens worden we door de overburen met een caravan uitgenodigd voor een kopje koffie en even zitten op hun luxe kampeerstoelen. We krijgen bij vertrek ook nog de hele voorraad aan koekjes uit de caravan mee. Een paar kilometer verderop vinden we nog meer lekkers, in een groentestalletje langs de weg. We kopen cherrytomaatjes en dat zijn de lekkerste tomaatjes die ik ooit gegeten heb! Ik zou er bijna voor van Groningen naar Zuid-Limburg rijden!
Na een tomaten-eet-stop bezoeken we het kasteel van Mheer. De meeste binnenplaatsen van kastelen langs de route zijn gratis te bezoeken. Behalve het oude gebouw is er niet veel te zien. Voor de deur ligt een breed pad onder een rode-beukenhaag, waarop ik me probeer voor te stellen hoe landheren hier vroeger met paard en wagen naar hun huis reden.
We lopen over lange wegen met heggen aan weerszijden en die doen me denken aan het Engelse platteland. Het landschap is hier heel divers en geen kilometer is hetzelfde. We passeren ook op deze etappe veel fruitboomgaarden en weiden met koeien.
In het dorpje Slenaken maakt de rust van de heuvels plaats voor hard geronk van motoren en geschreeuw van wielrenners. We zijn op zaterdag in dit toeristische dorpje beland en ik ben extra blij dat ik te voet van het landschap geniet en niet in mijn autootje in deze lawaaiige optocht mee hoef te rijden.
Aan het eind van de middag lopen we een boerenerf op en vragen of we ons water daar bij mogen vullen. Niemand reageert, al ben ik zeker dat ze me gehoord hebben. We blijven ongemakkelijk staan en een man loopt langs ons naar buiten. Hij kijkt ons niet eens aan, maar komt later terug met een stromende waterslang. Wij pakken snel onze flessen erbij en bedanken hem uitgebreid. ‘Water kost niets he’, is wat hij zegt. We bedanken hem nogmaals en lopen snel verder. We durven niet aan die meneer te vragen of we in zijn tuin mogen slapen en besluiten toch maar door te lopen naar een geschikte overnachtingsplek.
Dag 5: van Eperheide naar Vijlen
We starten deze laatste wandeldag in de stromende regen. De hele dag zullen droog en nat weer elkaar af blijven wisselen en zo heet als op de eerste etappes krijg ik het gelukkig niet meer. We lopen door het Onderste Bos over smalle paadjes omgeven door hoge bomen en hoge varens. Af en toe moeten we snel opzij springen voor fietsers die op zondagochtend de berg af komen racen. Bij Cafe Het Hijgend Hert nemen we wat cafeïne houdende drankjes om verder wakker te worden.
Verderop in het Onderste en Bovenste Bos komen we langs grafheuvels. Het voelt gek dat ze in een bos liggen, maar in die tijd was hier volgens een informatiebord nog helemaal geen bos. Ik vraag me af hoe ver je in die tijd dan wel niet over de heuvels uit kon kijken.
Vlak voor Vaals loopt het Krijtlandpad door een struingebied, waar je zelf je route mag bepalen. Wij volgen braaf het paadje dat er al loopt, want we hebben geen zin in natte broekspijpen van het hoge gras. We steken de weg over en hebben al snel brandende kuiten van het beklimmen van de Vaalserberg. Gelukkig wacht boven, op het hoogste punt van Nederland, een patatje op ons.
Over de Duitse grens dalen we af naar Vaals, waar we door de verlaten straten en parken naar een Landal vakantiepark slenteren. Dit vind ik niet zo’n mooi stuk van de route en ik ben blij dat de laatste kilometers naar Vijlen weer door het groen lopen.
Terug in Vijlen drinken we op een terrasje een koud drankje voordat we in de auto terug naar Groningen stappen. Ik ben tijdens het lopen op het Krijtlandpad verliefd geworden op het Limburgse landschap en ik weet nu al dat ik deze route later gewoon nog eens ga lopen!
Zelf het Krijtlandpad wandelen?
Wil je zelf eens zo’n trektocht maken? Deze route is zeker geschikt voor beginnende trektocht-makers. Speciaal voor beginnende trektocht-makers schreef ik een uitgebreide gids over het maken van trektochten. Wat heb je nodig? Hoe bereid je je voor? Waar slaap je? Wat eet je onderweg? Deze en nog vele andere vragen beantwoord ik in mijn e-book Handboek voor meerdaagse wandeltochten.