Op trailrunschoenen wandelen in de bergen: doen of niet doen?

Ik deel als blogger en influencer regelmatig foto's waarop ik en mijn schoenen in de bergen te zien zijn. Draag ik mijn trailrunschoenen, dan krijg ik het nodige commentaar. Van een respectvol 'waarom die keuze?' tot 'als je dood van de berg valt is dat je eigen schuld'. De meningen zijn nogal verdeeld over op trailrunningschoenen wandelen in de bergen. Ik wil natuurlijk ook graag onbeschadigd het eindpunt van mijn wandeling maken, dus mijn keuze om dit soort schoenen te dragen is natuurlijk weloverwogen.

Ik deel hieronder met je waarom ik deze schoenen draag, wanneer wel en niet en wat ik jou aan zou raden. Ik ben natuurlijk geen professioneel berggids, maar 'gewoon' enthousiast (fulltime) wandelaar. Daarom heb ik ook berggids Nicky van She Feels Alive In The Mountains om haar deskundige mening gevraagd. Zij is het eens met wat ik hieronder schrijf en deelde aanvullende tips die ik ook genoteerd heb.

Belangrijk: dit zijn geen sneakers

Ik heb het in dit blog over wandelen op trailrunschoenen. Niet over wandelen op gympjes zoals veel mensen die in de bewoonde wereld dragen. Ik zie ook mensen bergwandelen op Sketchers en Nikes en dat vind ik geen geschikte schoenen.

Trailrunningschoenen zijn gemaakt voor hardlopers die over trails rennen. Er zijn veel mensen die hardlopen op de paden waarop ik wandel. En zelfs op technischere paden. Die mensen rennen echt niet op gympjes uit de Scapino, maar op schoenen die speciaal voor dat doel gemaakt zijn. Deze schoenen hebben onder meer een zool met goede grip met 'noppen'. We noemen dat 'goed profiel', zoals je dat ook onder traditionele bergwandelschoenen ziet.

Mijn schoenen zijn dus trailrunningschoenen, die gemaakt zijn om grip en steun te bieden bij hardlopen op bergwandelpaden.

De voordelen aan bergwandelen op trailrunschoenen

Ik wandelde tien jaar op traditionele bergschoenen, voordat ik zo'n 90% van mijn tochten op trailrunschoenen ging lopen. In de tijd dat ik in de outdoorwinkel werkte, kon ik alle modellen in het assortiment passen. Ik vond geen één écht lekker zitten. Ik krijg standaard dove tenen, omdat mijn voorvoet relatief breed is. Of ik kreeg blaren doordat ik te grote schoenen droeg, om die tenen meer ruimte te geven. Varianten voor mensen met voetproblemen zaten me ook niet goed.

Ik liep zo jarenlang op schoenen die niet goed pasten, waardoor ik blaren kreeg en zelfs mijn voet brak (stressfractuur). Ondertussen liep ik steeds meer op mijn trailrunschoenen, omdat...

• die veel lichter zijn en ik dus lichter wandel
• ik minder pijn en blessures had, en een kleiner risico op infecties door de onvermijdelijke blaren die onvermijdelijk stuk gingen
• mijn voeten in deze schoenen veel minder warm worden (want niet waterdicht)
• ik ze véél lekkerder vond zitten en veel zekerder loop op trailrunschoenen dan op traditionele bergwandelschoenen.

--> Voordat je nu heel enthousiast trailrunningschoenen gaat kopen: zie 'Goed idee voor jou?'

De mogelijke nadelen van trailrunningschoenen voor bergwandelen

Wat ik, voor mezelf of voor anderen, als potentiële nadelen van wandelen op dit type schoenen zie:

• ze gaan minder lang mee dan traditionele bergwandelschoenen. Ik koop na elke 800+ km wandelen nieuwe schoenen en bewaar de schoenen met wat afgesleten zool dan voor wandelen in Nederland bijvoorbeeld.
• ze bieden minder steun aan de enkel. Hoeft geen probleem te zijn als je je enkels goed traint, maar in mijn ervaring doen de meeste mensen die naar de bergen gaan dat niet. Ben je gevoelig voor enkelblessures? Dan loop je wellicht ook liever op schoenen die stevig om de enkel zitten.
• ze zijn niet waterdicht. Dat vind ik ook direct een voordeel, want deze schoenen zijn veel minder warm en drogen veel sneller dan de bergwandelschoenen die ik had. Ik wandel veel in Schotland en raak mijn schoen dan nogal eens kwijt in het veen, dus daar draag ik liever varianten van trailrunningschoenen die tot boven de enkel komen (Altra Olympus hoog model).
• ik voel me op bergwandelpaden met moeilijkheidsgraad T3 of hoger (zie SAC-schaal uitleg) fijner op traditionele bergwandelschoenen dan op mijn trailrunners. Dat heeft vooral te maken met de stijvere en dikkere zool. Ik heb hoogtevrees en kom sowieso heel zelden op dit soort paden, dus voor mij is dit geen probleem. Plan ik een route die wel over T3+ paden loopt, dan neem ik mijn 'dikke schoenen' mee.
• niet iedereen voelt zich zekerder op dit soort schoenen. Zeker als je het niet zo gewend bent om in de bergen te wandelen, vind je een stevigere schoen misschien extra veilig voelen.

Do as I say, not as I do

Je ziet mij in blogs en op Instagram dus regelmatig op trailrunschoenen lopen. Daar zit het gevaar in dat je denkt: zij is ook geen alpinist, ik loop hetzelfde soort routes als zij, zij lijkt qua uiterlijk op mij, ... Dus wat Paulien draagt, is voor mij ook geschikt.

Daarin vergeten mensen vaak dat mijn leven er compleet anders uitziet dan dat van hen. Ik ben al zes jaar fulltime wandelaar en loop dus echt heel veel. Mijn lijf is getraind, mijn enkels zijn sterk, bergop en -af wandelen over paden met ongelijke ondergrond is voor mij 300 dagen per jaar dagelijkse koek. Voor mij en mijn lijf is 15 kilometer met 1000 hoogtemeters stijgen op een bergwandelpad net zo normaal als jouw wandeling naar je werk/supermarkt/basisschool van je kind. Grote kans dat dat niet voor jou geldt, dus pas op met dit soort vergelijkingen!

Goed idee voor jou?

Ik ken jou en je ervaring en plannen natuurlijk niet. Ik kan dus ook niet zeggen:  'jij kan dit ook veilig doen'. Maar ik heb wel een algemeen advies.

• Ben je nog geen ervaren bergwandelaar?
• Train je weinig in de bergen?
• Doe je buiten de bergen weinig krachttraining om met een sterk bergwandel-lichaam op pad te gaan? (dit zou ik dan sowieso op gaan pakken, ongeacht het type schoenen dat je draagt).
• Maak je tochten op alpiene paden? (moeilijkheid T4/T5/T6)
• Wandel je met een heel zware rugzak en ben je dat niet gewend?
• Voel je je zekerder in stuggere schoenen?
• Heb je een verhoogd risico op (terugkeer van oude) blessures dat volgens een arts kleiner wordt in stevigere schoenen?
• Ga je op pad met een bergwandelgids die eisen stelt aan het type schoenen? (vaak minimaal bergwandelschoen categorie B)?

Kan je op een van deze vragen 'ja' antwoorden? Dan raad ik je traditionele bergwandelschoenen en geen trailrunningschoenen aan. Dat wil niet zeggen dat je nooit op trailrunningschoenen kan gaan wandelen, maar daarvoor wil je e.e.a. waar je nu 'ja' op antwoordde eerst verbeteren.

Net als golfsurfen

Bergwandelgids Nicky vergelijkt dit met golfsurfen. Daar begin je op een grote plank. Als je begint met bergwandelen loop je op stevige hoge schoenen. Heb je meer surfervaring, dan kan je een kleinere plank proberen. Als je meer bergwandelervaring hebt en zeker in je schoenen staat, kan je lichtere en lagere schoenen proberen.

Trailrunningschoenen de holy grail?

Mensen die graag op trailrunningschoenen in de bergen wandelen, praten daar vaak zo enthousiast over, dat het de holy grail lijkt. Je hoeft nooit die overstap naar trailrunningschoenen te maken. Veruit de meeste wandelaars die ik op mijn routes tref, lopen het liefst op traditionele bergwandelschoenen. Als alle modellen die ik geprobeerd had me niet zo slecht hadden gepast, had ik die overstap ook minder snel gemaakt. Nu ik eenmaal gewend ben aan lopen op deze lichte schoenen, wil ik niet meer anders, maar dat wil niet zeggen dat ik denk dat iedereen op zulke schoenen zou moeten lopen.

Welke trailrunningschoenen moet ik kiezen?

Kies een model dat bij jouw voeten past. Ik heb een brede voorvoet en smalle hiel en loop op Altra Lone Peaks met een extra brede toe box. Ik heb een tijd als adviseur in een buitensportwinkel gewerkt en weet hoeveel mensen verschillen in voetvorm. Ga naar een winkel met een groot assortiment trailrunschoenen, pas verschillende modellen en laat je adviseren door de expert. Tip: bij Bever en veel andere wandelwinkels is het assortiment trailrunschoenen vrij klein, en zullen verkopers je vaak pushen richting traditionele bergwandelschoenen. Bezoek dus liever een grote hardloopwinkel.