De Transardennaise: 160 km door de Ardennen

Eerder deze maand liep ik de Transardennaise, een 160 kilometer lange wandelroute dwars door de Belgische Ardennen. Zeven dagen lang hadden we de uitzichten over glooiende heuvels met groen en geel en liepen we afwisselend door frisgroene loofbossen en schaduwrijke dennenbossen. Zo nu en dan stroomde in het dal naast ons pad een kabbelend beekje. Dit is dé wandeling voor wie helemaal in de natuur op wil gaan, op nog geen 100 kilometer van Maastricht.

Laatste update: 4 februari 2024

Over de Transardennaise

De Transardennaise, ook wel de Transardense route genoemd, is een grotendeels gemarkeerde wandelroute van 160 kilometer lang. Hij begint in La-Roche-en-Ardenne en slingert naar het dorpje Bouillon in het zuiden. De route loopt grotendeels over grind- en bospaden, afgewisseld met rustige asfaltwegen. Onderweg kom je door stille, pittoreske dorpjes en meer toeristische plekken zoals het boekendorp Redu. Wij hebben hem opgedeeld in 7 etappes van 17 tot 27 kilometer. Wij maakten gebruik van het arrangement van Europaventure, zodat accommodatie en shuttles tussen de route en de accommodaties voor ons geregeld werden. We overnachtten in hotels en B&B’s langs de route, en onze bagage werd voor ons vervoerd.

--> Bestel hier de wandelgids van de Transardennaise

Voor wie is de Transardennaise geschikt?

De Transardennaise is nergens technisch moeilijk en overal hoogtevreesvriendelijk. De route is goed gemarkeerd, dus je bent niet volledig afhankelijk van je navigatievaardigheden. Zorg wel dat je waar nodig weet hoe je de kaart moet interpreteren. Download de route offline in een navigatieapp zoals Komoot om je voortgang onderweg bij te houden. De dagetappes zijn redelijk lang en heuvelachtig, dus een goede training vooraf maakt het wandelen makkelijker en leuker. Volg bijvoorbeeld net als ik deze online meerdaagse wandeltraining.

Wordt dit je eerste meerdaagse wandelroute? Bestel mijn e-book Handboek voor meerdaagse wandeltochten om je goed voor te bereiden!

Wat is de beste tijd om de Transardennaise te lopen?

Je kan de Transardennaise het hele jaar door lopen, maar voor aangename temperaturen ga je tussen mei en oktober op pad. Het is dan ook makkelijker om geopende accommodatie te vinden en het landschap is veel groener dan in de winter. De route loopt voor een groot deel door bossen die voor de jacht gebruikt worden. Het kan zijn dat je in het jachtseizoen (vaak van 1 oktober tot 31 december) bepaalde delen van de route niet veilig kan en mag lopen.

Overnachten in hotels en bed & breakfasts langs de route

Wij logeerden elke nacht in een ander hotel of bed & breakfast. Sommige daarvan lagen direct aan de route. Anderen lagen een stukje van de route af en in dat geval had Europaventure voor ons een shuttleservice geregeld. Organiseer je zelf je accommodaties langs de route? Boek zo vroeg mogelijk en vraag eigenaren van accommodaties of ze je kunnen halen en brengen.

Kamperen langs de Transardennaise

Je kan ook kamperen langs de Transardennaise. Volgens de regels voor wildkamperen in België mag je je tentje hier niet in het wild opzetten. Je kan beter overnachten op campings:

• La Roche-en-Ardenne: Le Vieux Moulin
• Sainte-Ode: Domaine de Wachirock
• Tonny: Camping Tonny
• Saint- Hubert: Europacamp
• Nassogne: Fontaine Monseu, bivakzone Les Traqueurs Nassogne
• Mirwart (onofficieel mag je hier kamperen op het terrein van het provinciaal centrum)

Onze etappe-indeling van de Transardennaise

Reizen naar La-Roche-en-Ardenne

Je kan je auto gratis parkeren op de Langparkeerplaats in La-Roche-en-Ardenne. Dit dorp ligt zo’n 100 kilometer rijden vanaf Maastricht en zo’n 70 kilometer van Namen.

Met het openbaar vervoer reis je vanuit Nederland eerst naar Luik. Neem vanaf daar trein 43 naar Marloie. Stap over op bus 15 van Marloie naar La-Roche-en-Ardenne.
Treinvervoer in België plan je via belgiantrain.be/nl en busvervoer via letec.be. Vanuit Nederland kan het voordeliger zijn een internationale treinreis te boeken via NS International.

Vanaf het eindpunt van de wandelroute, kun je het snelst met de taxi terug naar La-Roche-en-Ardenne. Met het openbaar vervoer ben je langer onderweg: neem bus 8 naar Libramont, pak de trein naar Maloie en vanaf daar de bus terug naar je auto in La-Roche-en-Ardenne. Treinreizigers reizen van Libramont naar Namen of Luik en vanaf daar eventueel terug naar Nederland.

Boodschappen doen langs de Transardennaise

Langs de route vind je diverse supermarkten. Houd bij de planning van je voedsel voor onderweg wel rekening met de openingstijden en de tijd waarop jij verwacht de supermarkt te passeren. Neem altijd extra eten mee, want wij kwamen erachter dat supermarkten zonder enige waarschuwing toch gewoon dicht kunnen zijn tijdens 'openingstijden'. In de volgende dorpjes kan je je voedselvoorraad aanvullen:

• La-Roche-en-Ardenne: Spar
• Lavacherie: Delhaize
• Saint-Hubert: Carrefour
• Redu (alleen bakker met beperkte openingstijden)
• Paliseul: Spar
• Bouillon: divers, waaronder Colruyt

Zorg dat je, zeker op warme dagen, genoeg water bij je draagt. Neem eventueel een waterfilter mee om je voorraad onderweg aan te vullen. Controleer vooraf of je die dag langs stroompjes komt.

Mijn 7 dagen op de Transardenaisse

Ik wandelde de Transardenaise of Transardense Route in de zomer van 2020. Het was zelfs in het hoogseizoen heerlijk rustig op de paden. Het was behoorlijk warm, dus we moesten aardig wat pauzes houden. Een goed moment om extra van het uitzicht te genieten!

Etappe 1: La-Roche-en-Ardenne naar Lavacherie, 27 km

We logeren na aankomst in België een nacht in La-Roche-en-Ardenne om zo de volgende dag goed uitgerust aan ons avontuur te beginnen. Bij de receptie ligt een informatiepakket van Europaventure klaar, met daarin onder meer een routekaart en een label voor bagagevervoer. We dineren in het restaurant, waarbij we direct herinnerd worden aan ons gebrekkige frans. Wanneer de ober ons vraagt wat we voor apéritif willen, denken wij dat hij vraagt welk voorgerecht we willen ;)

Na een stevig ontbijt beginnen we de volgende dag aan de eerste wandeldag. Direct 27 kilometer lopen door heuvelachtig terrein, dat wordt wat voor de kuitspieren! Dankzij het bagagetransport hebben we gelukkig lichte rugzakken, met daarin enkel water, een lunchpakket van het hotel en regenkleding voor het geval dat. Vanuit het centrum van La-Roche-en-Ardenne steken we de brug de Semois-rivier over.

Direct lekker klimmen

Het gesprek met wandelmaatje en fotograaf Marleen valt al snel stil als we over een helling omhoog zwoegen. Dat zijn onze Nederlandse benen niet meer gewend! Het dichte bladerdek biedt bescherming tegen de brandende zon. We volgen de geel-witte markering door karakteristieke dorpen met afwisselend huizen met strak gemaaide gazons en schuren omgeven door oude machines, zandhopen en hoog gras. De weilanden rondom de dorpen worden begraasd door heel gespierde koeien die ons nieuwsgierig gadeslaan. In de bermen groeien bloemen in alle kleuren van de regenboog, die als voedsel dienen voor vele zoemende insecten. Het ultieme zomergevoel!

Na 20 kilometer lopen hebben onze benen het wel gehad. Nog zeven kilometer te gaan. Nu komt het op wilskracht aan, met de guilty pleasure muziek van Marleen als mentale ondersteuning. We zijn dolgelukkig als we ons hotel in Lavacherie bereiken en na een verfrissende douche aan een heerlijk diner zitten.

Etappe 2: Lavacherie naar Saint Hubert, 19 km

‘Wij zijn niet van suiker’, zeg ik de volgende ochtend tijdens het ontbijt tegen één van onze Vlaamse medewandelaars die beweert dat het de hele dag gaat regenen. Ik kijk naar buiten, en blijkbaar vertrekt mijn gezicht bij het zien van het hondenweer, omdat de Vlaming zegt: ‘oh, toch wel een beetje van suiker’. Regen of geen regen, na het ontbijt gaan we op pad. Al snel worden we ingehaald door de twee Vlamingen. De kleinste van de twee loopt in een te kleine, blauwe poncho, de grootste in een opbollende gele poncho onder een cowboyhoed. Wij liggen dubbel van het lachen om dit gekke tafereel, en de mannen hebben een nieuwe bijnaam: ‘de Poncho’s’.

In de regen lopen we over paden die overgroeid zijn met varens en andere frisgroene planten. Het doet denken aan een tropische jungle, afgezien van de temperatuur die rond de 10 graden ligt. De regen hangt als een wit gordijn in de dalen, wat toch ook altijd wel weer fotogeniek is. Kilometers lang komen we geen huizen, maar wel schuilstallen voor de vele grote koeien tegen. Droog wordt het niet voordat we het hotel bereiken, maar we blijken inderdaad niet van suiker te zijn en een warme douche is na zo'n dag nog lekkerder!

Etappe 3: Saint Hubert naar Nassogne, 27 km

We beginnen de derde etappe waarschijnlijk nog wat slaperig, want we zijn direct aan het begin al verdwaald. We hebben beiden al en hele tijd geen geel-witte markering meer gezien en lopen met de kaart in de hand het bos in. Al snel horen een angstaanjagend, diep gegrom. We lopen behoedzaam over het bospad en zien bij een open plek eindelijk wie dat geluid maakt: een gespierde stier die veel interesse heeft in de koeien in het andere weiland. Hij bromt, schraapt met zijn hoef over de grond en slaat zijn hoorns in het zand. Hij ziet eruit alsof hij elk moment uit kan breken, en ons wandeltempo schiet omhoog.

Vijf kilometer na vertrek zitten we tegen een boomstam geleund op het pad. Marleen heeft pijn in haar achillespees, ik heb pijn in mijn voetzolen. De hol uitgesleten paden, losse stenen en vele hellingen zijn wel wat anders dan de vlakke paden waar ik de voorgaande maanden op gelopen heb. Gelukkig maakt de schoonheid van hoge varens en nog veel hogere dennenbomen een hoop goed. De zon schijnt fel op onze blote armen en we horen alleen zachtjes het geritsel van dieren in de bosbodem. Beiden in onze eigen gedachtewereld verzonden lopen we naar Nassogne, waar we door de vrolijke eigenaar van onze B&B opgehaald worden.

Etappe 4: Nassogne naar Mirwart, 17 km

Marleen besluit in verband met haar pijnlijke achillespees om etappe vier, de kortste etappe van de route, over te slaan. Gelukkig heb ik de eerste kilometers gezelschap van De Poncho’s (in hun karakteristieke outfit want het regent) en later van een Vlaamse die de hele route solo loopt. Ik besluit de tweede helft van de etappe alleen te lopen, maar verander van gedachten als een knappe, gespierde man als een hallucinatie bovenaan een steile heuvel opdoemt. Ik denk niet dat ik ooit eerder zo snel een steile helling opgewandeld ben. Eenmaal boven sta ik zo te hijgen en zweten, dat er van een praatje niet veel komt.

De etappe is met 17 kilometer korter dan die van gisteren en mijn spieren raken duidelijk al gewend aan het heuvelige landschap. Sneller en minder vermoeid dan ik dacht bereik ik Mirwart. De eigenaar van de bed and breakfast in een ander dorp haalt me op en brengt me naar Marleen. Ik word verwelkomd met goed nieuws: morgen loopt ze weer met me mee en we krijgen chocolademousse voor dessert!

Etappe 5: Mirwart naar Daverdisse, 22 km

Met magen vol met een veel te lekker ontbijt worden we afgezet op het punt waar ik de vorige dag geëindigd was. De eerste vier kilometer lopen we met De Poncho’s langs forellenvijvers. Het netjes getuinierde park gaat over in aangelegde bossen. Het bospad lijkt een soort grens te zijn, met links loofbos en rechts dennenbos. We bespreken dat we die avond in een kasteel slapen, en één van de mannen verklaart de dag spontaan “Chateau Meiland Dag”, waarna hij samen met zijn vriend een paar perfecte imitaties van Martien Meiland geeft. Ik plas bijna in mijn broek van het lachen.

In een pauze nemen we afscheid van de Poncho's, die we pas 's avonds weer zullen zien. In alle rust lopen we door de groene heuvels naar het boekendorp Redu. Vrijwel alle winkels in dit kleine plaatsje verkopen (tweedehands) boeken en het is dat alle boeken Franstalig zijn, anders was mijn rugzak vast een stuk zwaarder geworden. Een dorpsbewoner die wel wat weg heeft van Vader Abraham, steekt een lang verhaal tegen ons af over willekeurige onderwerpen. Hij besluit zijn verhaal met de conclusie dat we volgend jaar deze route nog eens moeten lopen, en dat hij vanuit de hemel toe zal kijken. Ik zeg dat ik hoop dat het nog wel even duurt voordat hij naar de hemel vertrekt, en hij zegt met een zwaar Frans accent: ‘ik ben in de fleur van de leef’.

We verlaten het lange bospad en volgen een smal zigzaggend pad heuvelafwaarts. We horen water stromen en zien onder ons de rivier de Lesse stromen. Eenmaal beneden trekken we spontaan onze schoenen uit en klauteren over de rotsen het water in. De afkoeling is een zegen en het gekabbel van het water om mijn knieën werkt ontspannend en rustgevend. Na weer een lange klim heuvelop komen we aan in het ‘kasteel’, dat een luxe verbouwde molen blijkt te zijn. De Poncho’s zitten ons in de tuin op te wachten met wijntjes. Het is tenslotte Chateau Meiland Dag, dus we moeten ‘wijnen, wijnen, wijnen’. Omdat ik nooit alcohol drink, lig ik binnen no time slaperig in bed.

Etappe 6: Daverdisse naar Paliseul, 21 km

Bij een aangename temperatuur lopen we op deze zondag langs huizen met kleurrijke bloemen in bloembakken. In de tuinen wordt ondanks de corona-regelgeving door grote groepen gezellig gebarbecued. We volgen lange grindpaden door de bossen, waarbij we hopen een zwijntje te zien. Veel meer dan sporen zien we helaas niet en ik hoop niet dat het de zwijnen zijn die op de barbecues lagen. Wel zie ik later twee ijsvogels over een riviertje vliegen, als een blauwe flits in het neongroene landschap. De laatste kilometer van onze etappe staat in schril contrast met dit groene paradijs. We lopen langs een drukke weg langs huizen met grauwe muren en dichte gordijnen. Gelukkig is onze herberg minder deprimerend, zeker als blijkt dat De Poncho’s onze buurmannen zijn. We liggen zwaar vermoeid in bed, als ze volgens traditie met ons de etappe van die dag komen bespreken. Geheel in onze stijl staan onze walmende zweetschoenen bij de deur, ligt onze vieze kleding op een hoopje op de grond en hangen onze bh’s willekeurig verspreid door de kamer. Zo hebben de mannen toch nog twee zwijntjes gezien die dag.

Etappe 7: van Paliseul naar Bouillon, 27 km

Veel te snel is de laatste dag van ons Transardennaise avontuur aangebroken. Bij een dorpssupermarkt willen we voorraad voor deze 27 kilometer wandelen inslaan. We staan sip naar de onverwacht toch niet geopend zijn de toch niet geopende supermarkt te kijken, als De Poncho’s aan komen lopen. Deze week traden ze als op als tolk, apotheker en cheerleader. Nu vullen ze onze handen met al het extra eten dat ze bij zich hebben. Nu hoeven we toch niet de hele dag te overleven op één mandarijn, één beurse appel en twee onrijpe nectarines. Ze vragen zich hardop af of wij deze hele reis zonder hen wel overleefd hadden. Wie zal het zeggen? ;)

In het volgende dorp komen we De Poncho’s en twee solo wandelaars die we al eerder spraken allemaal tegen. We zitten met zijn zessen op twee bankjes in het dorp. Ik bedenk me hoe bijzonder het is dat je onderweg zo gehecht kan raken aan mensen waar je thuis waarschijnlijk niet mee om zou gaan omdat ze te anders zijn. Marleen en ik moeten vaart maken, omdat de taxichauffeur op het eindpunt op ons wacht. Tijd om afscheid te nemen van de mensen die dit avontuur voor ons extra speciaal gemaakt hebben.

We hebben gelukkig nog wel genoeg tijd om vlak voor het eindpunt een uitkijktoren te beklimmen. Vanaf het hoogste plateau zien we het dorp en ons eindpunt Bouillon in een rivierbocht van de Semois liggen. Na een steile, zigzaggende afdaling bereiken we het toeristische dorp. We zien in de eerste meters meer mensen dan we gedurende de zes dagen daarvoor in totaal gezien hebben. We zoeken de rust op bij de kerk, waar we in het zonnetje op de taxichauffeur wachten. Het avontuur komt hier, na 160 kilometer en zeven dagen wandelen, echt tot een einde.

👉 Wil je leren hoe je je voorbereid op een meerdaagse wandeltocht zoals de Transardennaise? Bestel mijn e-book Handboek voor meerdaagse wandeltochten!

Foto's gemaakt door Marleen Annema en reis mede mogelijk gemaakt door Visit Wallonia. Je boekt het complete arrangement van Europaventure hier.