Wadlopen: glibberen op de bodem van de Waddenzee

25 september 2021

Tijdens mijn roadtrip door het Lauwersmeer ging ik een ochtendje wadlopen. Zo’n 15 jaar geleden deed ik dat al eens naar een eiland, maar daar kan ik me weinig anders dan vieze schoenen van herinneren. Tijd voor nieuwe herinneringen maken, dus ik ging op microavontuur op de bodem van de Waddenzee.

Waar kun je wadlopen in Nederland?

Eén van de bekendste startpunten voor wadlopen in Nederland is Pieterburen, ook wel bekend van de zeehondenopvang. In dit dorpje vind je meerdere wadloopcentra. Vanuit dit dorpje rijd je met je gids in colonne in zo’n 5-10 minuten naar een parkeerplaats aan de kwelder, waar je tocht gaat beginnen. Je moet na afloop dus in de auto naar de bewoonde wereld, dus houd daar rekening mee (neem schone kleding en een vuilniszak mee!).

Verschillende soorten wadlooptochten

Je zult zien dat je keuze hebt uit vele verschillende tochten. Maak een zwerftocht naar Engelsmanplaat of wandel vanaf de Groningse dijk naar Schiermonnikoog. Wil je liever naar Ameland lopen? Dan vertrek je vanuit Holwerd. Als kind liep ik eens over het Wad naar een eiland en dat was echt heel leuk. Je kunt dat perfect combineren met een overnachting op een Waddeneiland en de volgende dag pas de boot terug naar het vasteland nemen.

Natuurlijk kun je ook een minder zwaar rondje dichter bij de kust doen, zoals wij deden. Wij liepen vanuit Pieterburen zo’n 2.5 uur over het Wad en dat vond ik voor zo’n (bijna) eerste keer zwaar genoeg. Voor mensen met kinderen zijn er speciale kindertochten.
’s Winters kun je mee op een wintertocht. Koud, maar sprookjesachtig mooi.

Wanneer kun je het Wad op?

Je kunt alleen wadlopen als het laagwater is. De bodem van de Waddenzee komt dan een paar uur droog te liggen, wat jou de kans geeft er enigzins droog en veilig te wandelen. Wanneer het precies laagwater is, verschilt per dag. Dat betekent dat wadlooptochten ook niet elke dag op hetzelfde tijdstip plaatsvinden. Ik wil je aanraden om redelijk vroeg of juist wat later op de dag te gaan, dan geniet je van prachtig licht.

Wat heb je nodig voor wadlopen?

Voor je wadloopavontuur kun je beter je goede schoenen en kleding thuislaten. Het slik waar je doorheen loopt is behoorlijk hardnekkig en wie valt heeft de rest van de tocht slik dat tussen de bovenbenen schuurt en je broek beschadigt. Trek dus oude kleding aan. Draag een korte broek of strakke legging en meerdere lagen bovenkleding. Neem wind- en waterdichte kleding mee voor het geval het weer omslaat. Vergeet op zonnige dagen niet je zonnebril en zonnebrandcreme mee te nemen en in de winter zijn muts en sjaal een fijne aanvulling.

Je schoenen mogen tijdens het wadlopen niet uitvallen of afzakken, ook niet als ze bedekt worden met redelijk zwaar slik. Trek daarom basketbalschoenen (bijv. Allstars-modellen die boven je enkel komen) aan, maar niet de schoenen waar je heel zuinig op bent. Voor mijn wadlooptocht kon ik voor 7.50 euro fijne scubadive-schoenen huren, die prima zaten en een duurzamere optie waren dan goedkope schoenen van de Scapino voor eenmalig gebruik.

Neem een rugzakje met eten en drinken voor onderweg mee. Stop daarin ook (in een waterdichte zak) een set schone kleding voor wanneer je weer op het land bent. Neem een vuilniszak mee voor vieze kleding en vieze schoenen. Vaak kun je je handen, voeten en benen wel even schoonspoelen in een sloot, maar is er geen wasbak of douche aanwezig. Een babydoekje kan helpen om de Wadgeur van je lichaam te poetsen.

Is het gevaarlijk?

Ga niet alleen en/of zonder gediplomeerd gids het Wad op. Wadlopen is niet per se de veiligste hobby als je niet weet waar je mee bezig bent. Bovendien is het wettelijk niet toegestaan om alleen zonder diploma’s de Waddenzeebodem op te lopen. Een gids kent de gevaarlijke plekken, kan goed navigeren (ook als het mistig is) en weet wat te doen in welke weersomstandigheden.

Is wadlopen zwaar?

Je kunt je wadlooptocht zo zwaar maken als je zelf wilt. Een tocht van het vasteland naar een eiland is zwaar door de afstand die je over een zware bodem aflegt. Daarnaast moet je door geulen waden en kun je niet lanterfanten onderweg, want je moet over zijn voor hoogwater. Maak je een kindertocht of een zwerftocht dichter bij de dijk, dan is het beter te doen. Ik liep deze wadlooptocht van 2.5 uur en vond dat precies goed. Mocht je twijfelen of een tocht voor jou te doen is, dan kun je de organisatie bellen en overleggen.

Leren over wat leeft op het Wad

Met een gids het Wad op is niet alleen veilig en verplicht, maar ook heel leuk en leerzaam. Onze gids Arno vertelde voor passie en humor over wat hij allemaal op het Wad meegemaakt heeft. Hij stopte onderweg regelmatig om ons bijzonderheden op de zeebodem aan te wijzen. Wist je bijvoorbeeld dat je poep van een eidereend heel makkelijk kunt herkennen? Ze vermorzelen kokkels en mosselen tot gruis, waardoor er witte of zwarte hoopjes op de zeebodem liggen. Zo kun je ook direct zien wat op het menu stond. Onderweg kregen we ook de kans om een kokkel te proeven.

Wadlopen vanuit Pieterburen

Ik ging op pad met één van de gidsen van Wadlopen-Pieterburen.nl. Zij bieden namelijk ook in het laagseizoen veel tochten doordeweeks aan, wat mij erg goed uitkwam. De service bleek ook top te zijn, met een ontvangst met thee/koffie en gebak en verhuur van wadloopschoenen. Ik hoor niets dan positieve verhalen over de gidsen die hier werken, dus dit lijkt me zeker een aanrader.

Andere adressen

Ik raad je aan om met een gecertificeerd gids op pad te gaan. Je kunt wadlopen met de volgende organisaties die volgens mijn netwerk aanraders zijn:

Wat kost wadlopen?

De prijs van een wadlooptocht verschilt per tocht en per organisatie. Vaak zijn korte tochten in grotere groepen goedkoper. Wij betaalden voor 2.5 uur wadlopen in een groep met zo’n 15 personen 17.50 euro per persoon, inclusief koffie met gebak. Ga je in een kleinere groep of maak je een langere tocht, dan is de prijs logischerwijs hoger. Wandelen naar één van de Waddeneilanden kost al snel 40 euro, inclusief terugvaart met de boot.

Meer activiteiten aan de Waddenzee

Wadlopen kun je goed combineren met andere activiteiten aan de Waddenzeekust. Maak eens een (mini)fietsvakantie door Groningen of een roadtrip door Friesland. Mijn favoriete plek om te overnachten in het Lauwersmeergebied is camping It Dreamlan, vanaf waar je in een kwartier naar Moddergat of in een half uur naar Pieterburen rijdt.