Mag je wildkamperen in Frankrijk?
Mag je wildkamperen in Frankrijk? Een veelgestelde vraag naar aanleiding van mijn trektochten in Zuid-Frankrijk. Tijdens mijn tochten op de GR4, GR51 en GR406 kampeerde ik namelijk onderweg gewoon in de natuur. Omdat ik dat geweldig vind, maar ook omdat er weinig alternatieven waren in dat uitgestrekte en dunbevolkte landschap. Ik zet de regels voor wildkamperen in Frankrijk voor je op een rijtje.
Mag je wildkamperen in Frankrijk?
Nee, wildkamperen is in Frankrijk niet toegestaan. Dat wil niet zeggen dat je niet met je tentje in het wild mag overnachten. Nee, dat valt dankzij de regels die gelden onder 'bivakkeren' en niet onder 'wildkamperen'. Wildkamperen betekent bij de Fransen namelijk dat je je tent ergens voor langere tijd opzet, zoals je op de camping zou doen. 's Middags tentje opzetten en een plekje claimen, dan lekker de toerist uithangen, nachtje kamperen, de volgende dag weer eropuit terwijl je je tent laat staan, etc. En dat willen de Fransen liever niet in hun natuur (en ik als wandelaar ben het daarmee eens). Bivakkeren betekent dat je je tentje slechts voor één nacht opzet. TentJE schrijf ik inderdaad, want het is niet de bedoeling dat je je tipi overal maar parkeert. Deze bivakkeeropties zijn meer bedoeld voor wandelaars, fietsers en andere trekkers. Over het algemeen geldt dat je je tent niet voor 19 uur opzet (in de winter, als het om 18 uur te donker is om verder te lopen, zet ik mijn tentje wel eerder op en daar heeft nog nooit iemand moeilijk over gedaan) en dat je voor 9 uur weer vertrekt. Vaak vertrek ik al eerder, voordat andere wandelaars langskomen. Het is niet de bedoeling dat je je tentje dicht langs de weg of te dicht bij mensen hun huis opzet. Eigenlijk zijn de mogelijkheden vooral gericht op mensen die tijdens een lange tocht willen overnachten en niet op de mensen die met hun auto naar een mooi plekje rijden om daar een nachtje te kamperen.
Let op: de regels voor wildkamperen in Frankrijk verschillen per gebied
--> waar ik verder in dit artikel 'wildkamperen' noem, bedoel ik dus eigenlijk bivakkeren (en bivakkeerregels).
Waarom wildkamperen in Frankrijk?
'Waarom ga je dan niet gewoon naar een camping?' Nou, omdat die niet overal zijn! Ik heb lange etappes GR4 gehad waarbij ik (zeker buiten het seizoen) geen opties had om op een camping te overnachten. Er waren zelfs niet overal B&B's en hotels, niet zoals langs ons Pieterpad. Soms ontkom je dus niet echt aan wildkamperen of bivakkeren als je een GR-route loopt. Daarnaast word ik het allerliefst wakker in de natuur en niet op een campingveldje tussen twee caravans op de Franse hutjemutje-campings. Wildkamperen zorgt ervoor dat ik lekker in de back-to-basics natuurervaring blijf. Ik houd me wél altijd aan de geldende regels voor bivakkeren, omdat ik geloof dat die regels er niet voor niets zijn. Mag ik ergens niet bivakkeren, dan boek ik toch een hotel of vraag ik iemand of ik op zijn/haar land mag logeren (zoals ik in andere landen doe, maar dat is in Frankrijk voor mij nog niet nodig geweest).
Kun je makkelijk wildkamperen in Frankrijk?
Hoe makkelijk je kunt wildkamperen, hangt helemaal af van waar je bent. In de buurt van steden is het vaak te bewoond om je tent rustig op te kunnen zetten. Langs de zuidkust is het me ook nog nooit gelukt en ik voel me niet zo comfortabel tussen de (andere) zwervers in de parkjes. Iets ten noorden van de kust, bijvoorbeeld bij de Montagne du Cheiron, was het daarentegen supermakkelijk om wildkampeerplekken te vinden. Hoe makkelijk het wildkamperen gaat, verschilt dus sterk per gebied. Houd er ook rekening mee dat niet elk landschap geschikt is voor wildkamperen. In het zuiden heb je bijvoorbeeld een aantal rotsgebieden waar het lastig is een vlak stukje te vinden waar je je haringen de grond in krijgt.
Verschillende wildkampeerregels voor verschillende gebieden
In Frankrijk gelden niet door het hele land dezelfde regels voor wildkamperen. Het land is dan ook wel een stuk groter dan Nederland. Elke regio en elk beschermde natuurgebied bepaalt zijn eigen regels. Houd je je niet aan die regels, dan krijg je mogelijk een boete én (nog belangrijker) breng je misschien schade toe aan de natuur waarvoor anderen zo hard hun best doen om het te beschermen. De regels zijn er niet om jou als wandelaar te pesten, maar om de natuur waar jij zo van geniet te beschermen.
Soms hebben lokale natuurgebieden ook hun eigen regels voor kamperen. Deze zijn niet altijd online te vinden, maar worden dan wel goed aangegeven op borden bij de toegangswegen van het park. Goed Googlen en spreken met mensen die de route al voor jou gelopen hebben, kan helpen.
Privéterreinen
Daarnaast zijn er in Frankrijk aardig wat stukken natuur privéterrein. Makkelijk te herkennen aan de opvallende (vaak rode) bordjes die je vertellen dat je daar niet mag komen. GR-routes lopen soms over wegen tussen twee van zulke stukken privégrond door, waardoor wildkamperen ingewikkeld wordt. Vaak helpt het dan om verder door te lopen of te kijken of je de beheerder van het gebied aan kunt spreken. Ik heb tijdens mijn solotochten door de Franse natuur vooral vaak last gehad van deze beperkingen, meer nog dan die van de Nationale Parken of regionale beschermde gebieden.
Overal geldt: laat niets dan voetsporen achter en checkt of je al je afval meehebt. Ondanks dat je vele sporen van vuurtjes in het landschap zult zien, is open vuur maken niet toegestaan. Erg risicovol ook trouwens, als je in het zuiden van Frankrijk kampeert. Doe het gewoon niet en verzin een andere manier om jezelf warm te houden en sfeer te maken. Je mag je brander wel voorzichtig gebruiken om je eten te bereiden, maar laat deze nooit alleen.
Wildkamperen in de Nationale Parken van Frankrijk
In Frankrijk vind je acht Nationale Parken waar speciale regels voor wbivakkeren gelden. Een samenvatting (maar lees je zelf ook nog even goed in voor vertrek!).
- De Calanques: je mag er nergens overnachten (met of zonder tent).
- De Cevennen: bivakkeren mag langs de officiële lange afstand wandelroutes (GR en GRP's, de lokale trektochtroutes) op maximaal 50 meter van het pad. Voor bepaalde stukken gelden uitzonderingen. Meer info.
- De Écrins: bivakkeren mag tussen 19.00 en 09.00 uur en alleen als je meer dan een uur lopen van de bewoonde wereld, de grenzen van het natuurpark en de refuges langs de GR-route bent. Meer info.
- De Forêts: bivakkeren mag in een kleine tent vanaf een uur voordat de zon ondergaat tot een uur nadat de zon opkomt (korte nachtjes in de zomer dus) en niet te ver van de wandelpaden.
- De Mercantour: bivakkeren mag tussen 19.00 en 09.00 uur, met uitzondering van bepaalde gebieden (waar je dan wel in/nabij een refuge mag slapen). Meer info.
- Port-Cros: bivakkeren is niet toegestaan.
- De Pyreneeën: bivakkeren mag gelukkig in deze bergen. Her en der door het gebied verspreid vind je bivakkeerplekken, bijvoorbeeld bij refuges. Voor het Réserve naturelle du Néouvielle gelden andere regels; hier mag je alleen bivakkeren rond de meren van Orédon en Aubert.
- De Vanoise: bivakkeren mag alleen bij een aantal refuges, waarvan je hier een overzicht vindt.
--> Er zijn dus ook kleinere natuurgebieden en privéterreinen waar óók regels gelden, maar die kan ik niet zo makkelijk voor je op een rijtje zetten. Google is your best friend, en doe anders even navraag onder locals of bij de lokale VVV.
Is het veilig om te wildkamperen in Frankrijk?
Ik heb me tijdens mijn solotochten met wildkamperen in Frankrijk nog niet onveilig gevoeld. Daar moet ik wel bij zeggen dat ik vooral in uitgestrekte natuurgebieden in het zuiden wandelde, dus wellicht dat dat in andere delen anders is. Dat neemt niet weg dat je jezelf altijd moet kunnen verdedigen als je lastiggevallen wordt en dat je weet hoe je moet handelen in uitdagende weersomstandigheden. Neem ook altijd voldoende water en eten mee, want soms bevind je je écht ver van de bewoonde wereld.
Let op: in een deel van het jaar (herfst, winter) wordt er in veel gebieden in Frankrijk fanatiek gejaagd. Informeer je goed voordat je het bos intrekt en je tentje opzet! De jacht is het enige waardoor ik me tijdens mijn tochten weleens onveilig gevoeld heb, als er opeens schoten klonken of een man met een groot geweer de bosjes uit kwam.
Goedkope alternatieven voor wildkamperen in Frankrijk
Lukt het je niet om te wildkamperen? Dan zijn er gelukkig nog betaalbare alternatieven. Ik raad je aan om, als het even kan, de volle campings vol zonnebakkende en lawaaiige Nederlanders te vermijden met je kleine tentje. Daar sta je toch niet zo lekker tussen de caravans én deze zijn vaak snel(ler) volgeboekt. Alternatieven:
- Een local vragen of je op zijn land of in zijn tuin mag kamperen
- Zoek een Campspace (betaald) of Welcome to my Garden (gratis) slaapplekje
- Zoek op deze website naar een plekje bij iemand in de tuin of een wildkampeerplek
- Gebruik Google Maps of Komoot om een camping bij jou in de buurt te zoeken of doe navraag in de lokale VVV.
Wandelen met wildkamperen in Frankrijk
Ik woon een paar maanden per jaar in Frankrijk, waarbij ik natuurlijk ook toffe wandeltochten maak. Een paar kant-en-klare wandelroutes waar wildkamperen toegestaan is: