25 Tips voor je eerste huttentocht
Ik kan me de eerste keer dat ik op huttentocht ging nog goed herinneren. Ik had zoveel vragen en ik wist eigenlijk niet zo goed wat ik moest verwachten. Om het jou makkelijker te maken, deel ik 25 tips voor je eerste huttentocht.
25 tips voor je eerste huttentocht
Vijfentwintig tips klinkt misschien als heel veel, en dat geeft je misschien het idee dat een huttentocht maken heel ingewikkeld is. Dat valt best mee, dus geen zorgen. Waarom ik toch 25 tips voor je eerste huttentocht met je deel? Omdat ik weet hoeveel rust het in je hoofd kan geven als je weet wat te verwachten. Onderstaande tips zijn waarschijnlijk ook niet allemaal nieuw voor je, dus je kunt dit artikel ook gebruiken als een checklist voor het opfrissen van je kennis. Hier komen mijn tips!
Good to know: uitgebreidere informatie vind je in mijn e-book Handboek Huttentochten.
1. Kies een makkelijke route voor je eerste huttentocht
Ook ik voel de verleiding bij Instagram-plaatjes van grillige pieken in de Dolomieten. En plaatjes met hooggelegen meertjes zijn al helemaal moeilijk te weerstaan. Toch zou ik voor een eerste huttentocht kiezen voor een relatief makkelijke huttentochtroute. Ik zeg relatief makkelijk, want met onze Nederlandse benen over bergpaadjes wandelen is altijd een uitdaging. Let bij het kiezen van je route op de moeilijkheidsgraad van de paden en de (dag)afstand. Kijk naar de wandeltijd in plaats van de wandelkilometers. Zorg dat er genoeg ruimte blijft om een plan B te maken, voor het geval het weer tegenvalt.
→ Bekijk ook mijn routes voor huttentochten voor beginners.
2. Wandeltijd op een website is niet altijd jouw wandeltijd
Ik schreef hierboven al dat je beter naar de wandeltijd dan naar de kilometers kunt kijken. Veel Nederlandse wandelaars hebben de neiging om kilometers in de bergen te onderschatten. Zoals mijn kapper laatst zei: ‘ohhh, maar tien kilometer, dat doe ik elk weekend’. Dat ik daarbij 1.500+ hoogtemeters op en neer moest, leek haar weinig te doen. De meeste mensen krijgen een beter beeld van wat hen te wachten staat als de afstand uitgedrukt staat in uren.
Je kunt zelf deze wandeltijd berekenen. Je kunt ook navigatie-apps zoals Komoot het rekenwerk laten doen. Volg je een bekende huttentocht-route, dan staat op de informatiepagina waarschijnlijk de wandeltijd vermeld. Ik heb een prima wandelconditie, maar het komt vaak voor dat ik langer over de wandelroute doe dan aangegeven staat. Soms gaat het dan om uren langer dan gepland. Reken zelf de wandeltijd nog even na. Houd onderweg ook bij hoeveel langer je over je etappe doet dan aangegeven staat. Na twee dagen kun je de tijden voor de komende dagen dan redelijk betrouwbaar omrekenen. Ik laat de wandeltijd meestal door Komoot uitrekenen, waarbij ik mijn conditieniveau een tandje lager instel dan hij eigenlijk is. Dan valt het meestal mee en ben ik eerder op mijn bestemming dan Komoot voorstelde.
Bedenk ook dat in de wandeltijd die jouw door websites aangegeven wordt, geen rekening houdt met pauzes. Het is belangrijk voldoende pauze te nemen, dus tel die tijd er zelf nog bij op. Hoe lang je precies pauze wilt houden, is persoonlijk. Ik reken zelf vaak een half uur per twee uur wandelen.
3. Boek je berghutten op tijd
Niets zo vervelend als drie van de vier berghutten langs je route geboekt hebben en dan niet bij de vierde terecht kunnen. Hoe eerder je je berghutten boekt, hoe groter de kans dat ze plek voor je hebben. Een 2- of 4-persoons (privé)kamer boek je ook zo vroeg mogelijk, omdat die vaak schaars zijn. Veel van de hutten waar ik overnacht heb, hebben de regel dat je minstens 48 uur voor aankomst moet boeken.
→ Lees ook mijn artikel over berghutten vinden en boeken.
4: Sluit een goede reisverzekering af
Je zou niet de eerste persoon zijn die onderweg een ongeluk krijgt en er nadat alle kosten gemaakt zijn achter komt dat zijn reisverzekering zijn bergavontuur niet dekt. Sluit daarom een goede reisverzekering af. Met ‘een goede’ bedoel ik een die ook bergreddingen dekt. Lees de kleine lettertjes in de polis en doe eventueel navraag bij de klantenservice. Ga je net als ik meerdere keren per jaar op reis? Dan is een doorlopende reisverzekering misschien voordeliger dan elke keer een kortlopende reisverzekering afsluiten.
Tip: kijk ook eens naar een reisverzekering bij Allianz Direct.
5. Begin op tijd met trainen voor je eerste huttentocht
Een huttentocht is geen walk in the park. Begin dus op tijd met wandelconditie opbouwen. Bouw de wandelafstand rustig op en maak ook alvast kilometers met je gevulde rugzak op je rug. Werk ook aan je wandeltechniek en maak je spieren soepel en sterk. Er zijn speciale trainingsprogramma’s voor wie in de bergen gaat lopen. Heb je, net als ik, vaak last van dezelfde spieren? Dan kun je een (sport)fysiotherapeut vragen een speciaal oefenschema voor je samen te stellen.
→ Ik volg(de) deze online meerdaagse wandeltraining van Wanda de wandeltrainer.
6. Leer voor je eerste huttentocht over het weer in de Alpen
Een van de grootste verschillen tussen wandelen in de Alpen en wandelen in Nederland: het weer. Of eigenlijk: de veranderlijkheid van het weer, en de potentiële gevaren die dat met zich meebrengt. Onweer in de bergen maakt zelfs mijn dapperste vrienden bang. Zorg dat je voor vertrek al leert over het weer. Download apps voor de weersvoorspelling in de Alpen en leer deze goed te interpreteren. Krik bovendien je basiskennis van het weer op en leer hoe je onweer aan ziet komen.
→ De NKBV heeft een gratis handleiding voor dealen met onweer in de bergen (deel 1 en deel 2).
7. Maak een plan voor de veiligheid onderweg
We hopen natuurlijk dat je niets uit deze alinea in de praktijk echt nodig gaat hebben, maar lees deze toch goed door. Neem je veiligheid onderweg serieus. Weet hoe je weersverandering aan ziet komen en wat je moet doen als er slecht weer op komst is. Vul je EHBO-tasje met nuttige spullen voor onderweg. Dus niet alleen kleine pleistertjes, maar ook het grotere werk. Lees hoe je de alarmdiensten inschakelt, ook als er geen telefoonbereik is. En zorg dat je voor elke etappe een plan B en een plan C klaar hebt liggen. Wat doe je als er de hele dag onweer boven je geplande route hangt? Waar kun je de route verlaten als je je ziek voelt of pijn hebt? Etc.
Denk nu niet: ohh, maar deze vaardigheden heb ik allemaal niet, dus ik kan niet op huttentocht. Of: hmm, dit kan ik niet, dus ik gok het er wel op. Met een avond inlezen ben je al veel beter voorbereid. Ik volgde ook een cursus wildernis-EHBO, zodat ik weet wat ik tijdens een ongeluk moet doen tot de hulpdiensten komen.
8. Licht je thuisfront in over je plannen
Zorg dat er altijd iemand is die weet wat je plannen zijn. Schrijf bijvoorbeeld je geplande route en geplande overnachtingen uit. Leg het briefje bij een vriend(in) of familielid neer. Maak duidelijke afspraken: wanneer laat jij wat van je horen? Wanneer moeten ze zich zorgen maken? Meld ook duidelijk dat de kans vrij groot is dat je niet overal en niet elke dag bereik zult hebben. Mensen moeten dus niet direct in paniek raken als ze je sms’en en een uur later nog geen reactie hebben.
Je kunt je geplande route vaak ook doorgeven aan de huttenwaard. In het Franse berghuttensysteem staat hier standaard een invulvakje voor. Staat dat er niet, dan kun je de berghut altijd even mailen of bellen. Ik doe dit niet standaard, omdat mijn thuisfront mijn plannen weet en me via mijn GPS met noodknop kan volgen.
9. Maak een paklijst
Maak al vroeg een paklijst voor je bergavontuur. Je kunt deze lijst gebruiken als checklist. Wat heb je al in huis en wat moet je nog kopen of lenen? Vlak voor vertrek gebruik je de paklijst opnieuw, om te kijken of alles wat je nodig hebt in je tas zit.
→ Lees ook: wat neem je mee op huttentocht?
10. Houd je tas zo licht mogelijk
Hoe lichter je rugzak, hoe comfortabeler hij zit en hoe makkelijker je loopt. Je wilt je rugzak dus niet vullen met dingen die je toch niet gaat gebruiken. Of met dingen die je wel gaat gebruiken, maar die ook een stuk lichter zouden kunnen. Kijk kritisch naar wat je inpakt. Ga je wat je inpakt echt gebruiken? De EHBO-set is hier natuurlijk een uitzondering: deze ga je hopelijk niet gebruiken, maar je laat hem natuurlijk ook niet thuis.
Ik ken mensen die voor vijf dagen wandelen vijf kledingsetjes meenemen. Dat lijkt mij wat overdreven, zeker omdat je onderweg een handwas kunt doen. Neem wel voldoende (laagjes) kleding mee, want op hoogte en in de avonden koelt het vaak flink af.
11. Onderzoek hoe je onderweg eten en drinken aanvult
In het ene Alpengebied struikel je bijna over de waterpunten, bij de ander moet je uren lopen tot je een zielig straaltje vindt. Op de ene route kom je langs kabbelende stroompjes, bij de ander is geen druppel water te zien (vooral op kalkplateaus). Doe vooraf onderzoek naar de watervulmogelijkheden onderweg. Ik gebruik hiervoor de routeplanner van Komoot, waarbij ik aanvink dat hij waterpunten op de kaart moet laten zien. Weet je dat je elke 2 kilometer een waterpunt tegenkomt, dan hoef je geen liters water mee te slepen. Houd wel altijd in gedachten dat kranen uit kunnen staan en dat stroompjes opgedroogd kunnen zijn. Ik neem altijd een waterfilter mee om het water te reinigen.
Loop je in heel droog gebied met weinig waterpunten, zoals de Franse Vooralpen nabij Grasse, dan moet je op warme dagen liters water meedragen. Je bent dan helemaal afhankelijk van je eigen voorraad. Bij de meeste berghutten kun je je watervoorraad aanvullen.
De kans dat je tijdens je huttentocht dagelijks langs winkeltjes komt, is heel klein. Vaak kun je bij je overnachting diner en ontbijt boeken. Dat doe ik standaard, zodat ik minder eten mee hoef te dragen. Je kunt er, als je het vooraf aangeeft, vaak ook een lunchpakket kopen. Snacks worden niet in elke berghut aangeboden, dus ik neem vaak zelf een ruime voorraad mee.
In onbemande hutten is soms eten aanwezig, dat je tegen een vergoeding mag nuttigen. Slaap je ergens zonder voorraad, dan kun je lichtgewicht voeding meenemen. Informatie over de voedselbeschikbaarheid is online te vinden.
12. Lees je voor je eerste huttentocht vast in over het leven in de berghut
Ik vond het in de voorbereiding op mijn eerste huttentocht heel spannend hoe het slapen in een berghut zou zijn. Ben je nieuwsgierig? Lees je dan alvast in over het leven in een berghut.
13. Koop een goede wandelkaart
Navigatie-apps zijn heel handig voor het plannen en navigeren. Toch wil je niet helemaal afhankelijk zijn van je telefoon. Hij kan stuk gaan, de batterij kan sneller leeg gaan dan gepland, hij kan slecht functioneren bij slecht weer of de app kan problemen hebben. Ik heb daarom ook altijd een papieren wandelkaart met schaal 1:25.000 mee. Daarnaast heb ik ook mijn GPS-apparaat om op terug te vallen. Deze heb ik sowieso mee, omdat deze ook een noodknop heeft. Die heb ik aangeschaft omdat ik zo veel alleen op wandelavontuur ben. Nu ik hem toch heb, neem ik hem op al mijn tochten mee.
Alleen een goede wandelkaart hebben is natuurlijk niet genoeg. Je moet ook weten hoe je ermee kunt navigeren. Ik teken thuis al mijn route in op de kaart. Dit doe ik met een markeerstift, zodat ik de informatie over het pad door de inkt heen kan zien. Kun je nog niet zo goed kaartlezen, oefen daar dan mee in Nederland en volg eventueel een workshop.
14. Neem oordopjes mee
Mensen die geen privékamer boeken, slapen met andere wandelaars in een lager (slaapzaal). Heel gezellig, tot ze beginnen te snurken en je zo wakker houden. Nee, daarom een setje oordopjes mee. Kies een model waar je ook lekker mee kunt slapen, zeker als je een zijslaper bent.
Sommige wandelaars staan ver voor zonsopkomst op om een berg te beklimmen. Slaap je licht en wordt je mogelijk wakker van (zwak) hoofdlamplicht in de kamer? Neem dan ook een slaapmasker mee.
15. Neem een powerbank mee
Je kunt je elektronica niet in elke berghut opladen. De stroom op de berg is vele malen duurder dan in het dal, dus de huttenwaard beperkt het gebruik voor gasten vaak. Sommige berghutten zitten niet op het stroomnetwerk aangesloten. Informatie hierover kun je op de website van de hut vinden. Ik neem zelf altijd een powerbank met veel ‘energieopslag’ mee, waarmee ik mijn telefoon drie keer op kan laden. Voor mijn camera neem ik een reserveaccu mee, zodat ik die onderweg niet op hoef te laden.
16. Neem een lakenzak en kussensloop mee
In de meeste berghutten is een lakenzak verplicht, en een kussensloop aan te raden. Er zijn meestal dekbedden en kussens aanwezig, maar de slopen worden niet elke dag verschoond. Neem dus een lichtgewichte lakenzak en sloop mee voor je eigen hygiëne en die van de mensen na je. Neem bovendien je eigen lichtgewicht microvezelhanddoek mee.
17. Koop ademende regenkleding
In een regenjas en -broek van de Action wordt je tijdens een flinke regenbui in de Alpen net zo nat als wanneer je zonder regenpak ging lopen. Tijdens je inspanning in niet-ademende regenkleding produceer je vocht dat je doorweekt maakt. Goede regenkleding is de investering waard. Heb je een klein budget? Investeer dan eerst in een goede regenjas. Wanneer je spaarpotje weer voller is, kun je een goede regenbroek kopen.
→ Lees mijn tips voor regenkleding kopen.
18. Loop met wandelstokken
Wie nog nooit een bergwandeltocht gemaakt heeft, ziet wandelen met wandelstokken waarschijnlijk als iets voor oude mensen. Toch zie je er in de bergen veel mensen mee lopen, en ik snap wel waarom. Niet alleen geven de stokken meer balans op moeilijkere stukken, ze ontlasten ook je knieën. Leer voor vertrek over het beste gebruik van wandelstokken.
19. Denk na over je vervoer heen en terug
Hoe ga je naar het beginpunt van je eerste huttentocht reizen? Ga je met de auto, zoek dan uit waar je je auto kunt parkeren. Hoe lang mag je daar staan en wat kost het? Ik neem meestal de internationale trein uit Nederland. Boek zo vroeg mogelijk om geld te besparen. Het openbaar vervoer is lokaal vaak goed geregeld, maar zoek dat uit voordat je je hutten boekt. Het kan maar zo zijn dat de bus niet rijdt op de dag dat jij aan je wandeling wilt beginnen. Rijdt er geen openbaar vervoer, dan kun je een taxi boeken.
20. Download je route
Op de wandelpaden en in de berghut heb je vaak geen bereik. Sommige berghutten hebben een wifi-verbinding, die in praktijk vaak behoorlijk zwak is. Ga er voor vertrek vanuit dat je onderweg niet genoeg bereik hebt voor online navigeren. Sla je route en je kaart daarom offline op. Daarvoor heb je vaak een betaald abonnement nodig.
21. Geef dieetwensen tijdig aan
Eet je vegetarisch of veganistisch? Of heb je een voedselallergie? En ga je in de berghut dineren en/of ontbijten? Geef je wensen dan zo vroeg mogelijk door. Berghutten liggen vaak op afgelegen plekken. Ze krijgen eens in de zoveel tijd voorraad geleverd. Standaard krijgt iedereen op het menu dezelfde maaltijd. Het is dus belangrijk dat jij op tijd je wensen overlegt met de huttenwaard. Ik ben vegetariër en daar heeft nog nooit iemand in een hut moeilijk over gedaan.
→ Lees ook mijn artikel over vegetarisch en veganistisch op huttentocht
22. Draag altijd contant geld bij je
Vaak staat op de websites van berghutten al aangegeven wat de betaalmogelijkheden zijn. In sommige hutten kun je alleen cash betalen. In andere hutten kun je pinnen, maar alleen als de internetverbinding sterk genoeg is. Zorg dat je altijd genoeg cash bij je hebt om je overnachting contant te kunnen betalen. Neem wat extra mee als je een drankje en wat lekkers wilt bestellen.
23. Kom niet te laat (voor het eten)
Deze leerde ik the hard way. Tijdens een hoogtevreesaanval op een smalle bergrug, liep ik uren vertraging op. Ik wist dat ik om 19 uur aan het diner in de berghut moest zitten, maar dat ging ik niet meer halen. De huttenwaardin was niet blij (zacht uitgedrukt), omdat zij al een lange dag gewerkt had en naar huis wilde. Sindsdien ben ik overal netjes op tijd geweest ;)
Kijk op de informatiepagina van je berghutten en in mails die je ontvangt goed naar de details. Op welk tijdstip moeten mensen die willen overnachten uiterlijk arriveren? Wanneer wordt het eten opgediend? In berghutten werkt het anders dan in een restaurant. Elke gast krijgt op hetzelfde moment dezelfde gerechten.
24. Stel je sociaal op
Een eetzaal met tientallen mensen binnenlopen kan wat overweldigend zijn. Zeker als je, net als ik, eerder wat verlegen dan een groepsclown bent. Toch raad ik je aan om uit je comfortzone te stappen en een praatje met de mensen naast je aan te gaan. Mensen die huttentochten maken, behoren tot mijn favoriete gesprekspartners. Ik heb al zoveel inspiratie opgedaan tijdens de uitwisselingen van wandelverhalen en -tips.
25. Maak je niet te druk over je eerste huttentocht
Het is helemaal niet erg als je voor je eerste huttentocht geen idee hebt hoe je je gedraagt in de berghut. Mijn ervaring is dat medewandelaars en huttenwaarden heel vriendelijk en behulpzaam zijn. Gewoon go with the flow, durven te vragen wat je wilt weten en dan komt het wel goed.